*Άρθρο του Σ. Δαπέργολα στη σελίδα της SAC για τα διεθνή.
Ελληνική ιστορία. Δεν είχαν περάσει ούτε 7 χρόνια απο τότε που οι
έλληνες αριστεροί επέστρεψαν απο τα ξερονήσια και τα βασανιστήρια με την
πτώση της στρατιωτικής χούντας και ξαφνικά ένα αριστερό κόμμα σε τρεις
εκλογές πολλαπλασιάζει τις δυνάμεις του και καταλαμβάνει, μέσω της
κοινοβουλευτικής οδού, θριαμβευτικά την εξουσία. Το πολιτικό του
πρόγραμμα δημιουργούσε τρόμο στα δεξια στρώματα της ελληνικής κοινωνίας
(τους νικητές του ελληνικού εμφυλίου) αλλά και σε τμήματα της αστικής
ταξης: υπόσχονταν έξοδο της χώρας από την ευρωπαϊκή κοινότητα,
απαγκίστρωση από το ΝΑΤΟ και την σφαίρα επιρροής των ΗΠΑ, μαζικές
κοινωνικοποιήσεις και εργατικό έλεγχο σε εργοστάσια, τσάκισμα του
στρατιωτικού παρακράτους, εκκαθάριση του εκκλησιαστικού ακροδεξιού
καρκινώματος, αυτονοήτες σήμερα ελευθερίες . Το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό
Κίνημα (ΠΑΣΟΚ) ήταν ένα αληθινό αριστερό κόμμα που μιλούσε για ειρηνικό
(αλλά με το όπλο παρα πόδας) σοσιαλιστικό μετασχηματισμό. Ενα κόμμα
ριζοσπαστικό ακόμα και για την 10ετία του 80.
ρεφορμιστικής και καθεστωτικής. Τυατόχρονα με την παρουσία
αριστερίστικων γκρουπούσκουλων από όλο το φάσμα των αιρετικών του
Λενινισμού αλλά και κάποιων κινημάτων βάσης ή ανθρώπων του αγώνα. Είναι
το ΠΑΣΟΚ της νέας εποχής που “απο το τίποτα γίνεται τα πάντα”. Οι χρόνοι
όμως της μετεξέλιξής του είναι πολύ ταχύτεροι. Και συγκρινόμενο με το
ΠΑΣΟΚ όταν πήρε την εξουσία είναι πολύ μικρότερο. Το δε πρόγραμμά του
δεν πλησιάζει κάν σε ριζοσπαστισμό αυτό του ΠΑΣΟΚ, ενώ τα μέλη του είναι
λίγες δεκάδες χιλιάδες.
προηγούμενου αρχηγού σηματοδότησε την εκδίωξη της “ευρωκομμουνιστικής”
τάσης στο κόμμα και την δημιουργία μιας νέας πολιτικής ταυτότητας .
Στήριξη αγώνων και αιτημάτων με μια ρητορική που προσπαθούσε να ψαρέψει
ακόμα και απο την ελευθεριακή παράδοση, εμμονή σε πολιτικά δικαιώματα
προσπάθεια για παρουσία στον δρόμο. Αλλωστε τα αριστερίστικα κόμματα
έφεραν τεχνογνωσία δρόμου κι ένα μικρό αλλά μάχιμο στελεχιακό δυναμικό
και μόνο μια τέτοια ταυτότητα μπορούσε να τους κρατήσει μαζί.
δημόσιο κυρίως τομέα μέσω των παρατάξεών του, όπως και στους φοιτητικούς
συλλόγους.
ενότητας της αριστεράς, γενικόλογες και συναισθηματικές, που έβρισκαν
την επιδεικτικές αρνήσεις τόσο του κομμουνιστικού κόμματος όσο και του
εκτός σύριζα αριστερισμού.
και του φασισμού: η φιλομεταναστευτική του θέση, ο σχετικός
αντικληρικαλισμός του, η πολεμική του σε κοινωνικές διακρίσεις, ο
αντιεθνικισμός του τον είχαν κάνει μόνιμο στόχο, πολλές φορές σε βαθμό
υστερίας .
είχε προβλέψει πόσο μαλλον σχεδιάσει.
σε ποσοστό το κομμουνιστικό κόμμα κατακτώντας τη συμβολική ηγεμονία στην
αριστερά, τώρα βλέπει την πόρτα της εξουσίας.
αφθονίας, το ψεύδος μιας συστημικής υπόσχεσης και με το Ευρωπαϊκό και με
το ελληνικό ενδημικό χρώμα. Βρέθηκαν χωρίς δουλειά, βρέθηκαν με
μικρότερο μισθό, πληρώνοντας τα φάρμακά τους, χάνοντας παροχές.
συντάξεις να χάνονται και σύστημα υγείας να υποβαθμίζεται. Κάθε τι που
αποτελούσε το “κράτος πρόνοιας”, συρρικνώθηκε, έγινε ακριβότερο,
δουλεύει χειρότερα. Η γενικευμένη διαφθορά διχοτομήθηκε: η διαφθορά της
αστικής τάξης και του κράτους έμεινε ανέγγιχτη, η διαφθορά που αφορούσε
την κοινωνική βάση έγινε άλλοθι για μαζική αφαίρεση δημόσιων παροχών.
μπορώντας πλέον να αγοράσουν ψήφους μεσω “διευκολύνσεων” (πχ πρόσληψη
στο δημόσιο, φοροαπαλλαγές κλπ), αλλά προσπαθώντας να πάρουν πίσω όσα
είχαν δώσει σε προηγούμενες μαζικές εξαγορές) έχουν γίνει σκιά του
παλιού εαυτού τους.
χέρια της η κατάρρευση των ελληνικών οικονομικών και είναι στην
κυβέρνηση συσπειρώνοντας ένα ετερόκλητο δυναμικό ακροδεξιών,
συντηρητικών, φιλελεύθερων, αστικής τάξης, ολιγαρχών, πολιτικών
παραγόντων, φοβισμένων μικροαστών και γερόντων ψηφοφόρων που υπολογίζουν
ότι έχουν λίγα χρόνια ζωής για να ρισκάρουν συντάξεις και γαλήνη με μια
κυβέρνηση αριστεράς . Ακόμα κι έτσι είναι στο μισό της ιστορικής της
δύναμης.
ΠΑΣΟΚ, εξαερώθηκε στο 4% και ίσως να μην μπει στη βουλή, ενώ πριν λίγες
μέρες γνώρισε και διάσπαση.
είναι οι φασίστες της Χρυσής αυγής και ο Σύριζα. Και σε λίγες μέρες,
στις 25 Ιανουαρίου αυτή η δυναμική θα αποτυπωθεί στα εκλογικά αποτελέσματα
ριζοσπαστική δύναμη όταν φτάνει να πάρει την εξουσία. Ο Σύριζα δεν την
έχει πάρει ακόμα. Και η τωρινή του realpolitic είναι να τα έχει καλά με
όλους. Προβάλλει τη δημοκρατική του προσήλωση στους θεσμούς, προβάλει
και τη σχέση του με τα εκτός θεσμών κινήματα βάσης. Θέλει
αδιαπραγμάτευτα την παραμονή της χώρας όχι σε αυτή την ΕΕ αλλά σε μια ΕΕ
της ισότητας της αδελφότητας και της δικαιοσύνης. Υμνεί τους
ακηδεμόνευτους αγώνες και ζητάει την εκλογική τους “αποτύπωση”.
Καταγγέλει τη βία και τη ρήξη με τους νόμους διάφορων αγώνων αλλά με
πολύ γλυκό τρόπο. Καταγγέλει τον ιμπεριαλισμό και τις επεμβάσεις αλλά
για τη θέση της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ σιωπά. Κλείνει το μάτι στη ρωσία, την
κίνα, τις ΗΠΑ… Την ίδια στιγμή αφήνει να αιωρείται η φήμη ότι έχει
συνάψει προνομιακές σχέσεις με μπλοκ της αστικής τάξης. Παράλληλα θα
στηρίξει και αναρχικές καταλήψεις όταν αυτές δέχονται καταστολή ή
απεργούς πείνας.
ενδιαφέρεται για εκλογική νίκη;
πολιτική δύναμη της οποίας η εκλογική και κοινωνική ισχύς είναι
αναντίστοιχες. Όποιος ονειρεύεται, στην Ελλάδα ή την Ευρώπη, σοβαρές
σοσιαλιστικές αλλαγές από αυτό το κόμμα, ας φροντίσει να μην ξυπνήσει.
ριζοσπαστισμούς: Ο συνδικαλισμός στον ιδιωτικό τομέα είναι αμελητέα
ποσότητα κι αυτός ελεγχόμενος από τους Σταλινικούς του κομμουνιστικού
κόμματος. Το φοιτητικό κίνημα είναι θορυβώδες και αποφασιστικό αλλά
ουσιαστικά μικρό και εποχιακό και περισσότερο σχετίζεται με τον
αριστερισμό. Τοπικοί αγώνες υπάρχουν λίγοι κι εκεί ο Σύριζα έχει σκληρό
ανταγωνισμό από τους αναρχικούς και την επαναστατική αριστερά. Λίγα
πράγματα κινούνται και για ζητήματα δικαιωμάτων κυρίως σε περιπτώσεις
αλληλεγγύης κρατουμένων και αντιφασισμού για τις οποίες ο Σύριζα
προσπαθεί απεγνωσμένα να μοιραστεί λίγη από τη δημοσιότητα και το
πολιτικό κεφάλαιο που παράγουν στον δρόμο οι αναρχικοί.
πενταετία στην οποία εξάντλησε τα μέσα αγώνα σύμφωνα με τα αγωνιστικά
ήθη δομές μιας προηγούμενης εποχής. Απέτυχε ολοκληρωτικά. Με εξαίρεση
λίγες εστίες (κι αυτές δύσκολα εξαργυρώσιμες έστω και εκλογικά απο τον
σύριζα) οι εργαζόμενοι είναι κλεισμένοι σπίτια τους. Πολλοί απο αυτούς
περιμένοντας τον Σύριζα με μια αόριστη ελπίδα.
χωρίς γενικευμένη λαική/ταξική στήριξη; αλλαγές για τις μάζες χωρίς τις
μάζες;
καθεστωτικά ήθη αυτό είναι σπάνιο). Ψημένοι μαχητές του αριστερισμού
που δεν ξεπουλήθηκαν στο ΠΑΣΟΚ ενώ θα μπορούσαν, ριζοσπάστες από
γειτονιές και χώρους δουλειάς, καλοπροαίρετοι αγωνιστές.
αριστερή αυταπάτη, ένα ελεύθερο σοσιαλιστικό κράτος/προστάτη της
εργατικής τάξης.
ακροδεξιών για την επικείμενη “επικράτηση των εθνομηδενιστών
μπολσεβίκων”. Καλό είναι επίσης να φωνάζουν περισσότεροι όταν ο φασισμός
περνάει την κατασταλτική ατζέντα του
Σύριζα και μαζί με τα απομεινάρια του ευρωκομμουνισμού ισχυροποιούνται
τώρα που στους θώκους της εξουσίας δεν περνάνε εύκολα οι “τρελοί
αριστεροί”. Ηδη ο πήχης της επικείμενης σύγκρουσης με την ΕΕ και την
Γερμανία για το θέμα του Ελληνικού χρέους και την λιτότητα κατεβαίνει.
κρατική γραφειοκρατία αποτελείται από πρώην στελέχη του ΠΑΣΟΚ, ενώ το
βαθύ κράτος (στρατός, αστυνομία, δικαιοσύνη) από δεξιούς και φασίστες.
Κι αφού δεν σκοπεύει να κάνει πραξικόπημα πως αλλιώς παρα μόνο μέσω της
συνδιαλλαγής θα ελέγξει το κράτος;
δρόμου για ένα αριστερό κόμμα όταν αυτό δεν επιδιώκει βίαιη κατάληψη της
εξουσίας. Πόσο μάλλον για ένα κόμμα που δεν έχει καν τις οργανωμένες
μάζες πιστών μελών να το κρατήσουν όρθιο στη βάση.
μπορεί αλλά ήδη, ούτε και θέλει ανατροπές.
χιλιάδες φανατικά μέλη να προωθούν στη βάση την κομματική γραμμή,
τήρησε κάποια μέρη του προγράμματός του. Αύξησε μισθούς, καθιέρωσε
κάποια συνδικαλιστικά δικαιώματα, κοινωνικοποίησε (υποκριτικά και απο τα
πάνω) κάποιες επιχειρήσεις που ήταν έτοιμες να κλείσουν. Στα 5 χρόνια
του είχαν απομείνει οι μαζικές προσλήψεις στο δημόσιο αριστερών επι 40
χρόνια αποκλεισμένων και η άρση μεσαιωνικών και εμφυλιοπολεμικών νόμων
και απαγορεύσεων . Στη συνέχεια έγινε σοσιαλδημοκρατικό, μετά
φιλελεύθερο, κυλίστηκε στη διαφθορά και τελικά πριν λίγα χρόνια έβαλε
την Ελλάδα στη οικονομική εποπτεία της ΕΕ και στην επιβαλόμενη λιτότητα.
forward και κατηγορία φτερού με τον σύριζα.
ελάφρυνση της λιτότητας, οτιδήποτε μπορεί να το φέρει πίσω στην Ελλάδα ο
Τσίπρας και να το παρουσιάσει ως νίκη επι των τοκογλύφων, θα καθιερώσει
τον Σύριζα στην εξουσία και θα εξαφανίσει το παλιό πολιτικό προσωπικό.
μη χρειάζεται να το υποστείς: φοβισμένο, παρασιτικό, διεφθαρμένο, με
θρησκευτικά παραληρήματα και εμφυλιοπολεμικές ψυχώσεις, ένας
καταπληκτικός συνδυασμός εθνικιστών και κουίσλινγκ. Αν το κοντράστ
ανάμεσα στην μέχρι πρόσφατα κυβέρνηση και τον σύριζα είναι μεγάλο είναι
γιατί η κυβέρνηση είναι τόσο άθλια.
εμφανώς αόριστος και ασαφής.
την Ελλάδα τότε χωρίς αμφιβολία οι εξελίξεις θα είναι απρόβλεπτες.
κοινωνίας σε μια τέτοια κατάσταση ούτε καν αν θα στραφεί σε
απελευθερωτική ή αντιδραστική κατεύθυνση.
του παραλογισμού της λιτότητας ο σύριζα είναι μια διέξοδος. Μια διέξοδος
όλο και περισσότερο συστημική όλο και περισσότερο καθησυχαστική για την
απομειούμενη “μεσαία τάξη” και τα μικροαστικά στρώματα που
φαντασιώνονται ότι όλα αυτά είναι προσωρινά.
συμφέροντα της τάξης τους, γιαυτούς που η αυτοοργάνωση και η συμμετοχή
είναι το ζητούμενο, για τον κόσμο του αγώνα, ο σύριζα είναι μια
αυταπάτη. Δεν φταίει ο σύριζα για το ότι η εκμεταλλευόμενη κοινωνία
σιωπά. Και δεν θα φταίει ο σύριζα αν και μια σημερινή γενιά γλιστρήσει
στον κυβερνητισμό και στις αερολογίες της αριστερής διακυβέρνησης.
εμπλοκή των εργαζόμενων στα κοινά μέσα από έναν νέο μαχητικό οριζόντιο
και ακηδεμόνευτο συνδικαλισμό, μέσα από την αυτοοργάνωση στις γειτονιές,
μέσα απο την ριζοσπαστική πολιτική στράτευση, μέσα απο τις
ελευθεριακές/αναρχικές ιδέες και πρακτικές.
ελλάδα, τα τοπικά κινήματα αλλά και σε πολιτικό επίπεδο, το αναρχικό
κίνημα συγκροτούν ένα πολιτικό κεφάλαιο ανατροπής, μικρό αλλά όχι τόσο
μικρό.
είναι το τελικό της αδιέξοδο. Αν ο χρόνος φαίνεται πολύς ίσως και να μην
είναι: οι στιγμές κρίσης, οι στιγμές που τα αυτιά των εργαζόμενων είναι
ανοιχτά, οι στιγμές που πρέπει να παίρνονται τα ρίσκα έρχονται τόσο μέσα
από την συνειδητή προετοιμασία τους όσο και “τη νύχτα σαν κλέφτες”. Σε
κάθε περίπτωση μόνο αν ένα κίνημα είναι αφοσιωμένο στη δουλειά της
βάσης, μόνο αν έχει βρει τους δίαυλους επικοινωνίας και ζύμωσης, μόνο αν
έχει εξασφαλισμένο το κύρος και έχει αποδείξει τη συνέπειά του μπορεί
να γίνει η σπίθα που θα κάνει τις μάζες να πάρουν μπρος.
πολιτικής και ατομικής διαφθοράς όπως κάθε τι που ακουμπά την εξουσία
και το κράτος. Όπως κάποτε το ΠΑΣΟΚ και τώρα ο Σύριζα.