Καπιταλιστική αναδιάρθρωση και μεταπολίτευση
Στη μέγγενη της καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης, η δράση του προλεταριάτου εξελίσσεται στο περιθώριο του αποκλεισμού που, πλέον, επιβάλλει το σύστημα. Οι μεγάλες μάζες των καταπιεσμένων και ακραία εκμεταλλευομένων προκειμένου να εμφανιστούν στο προσκήνιο της ”κεντρικής πολιτικής σκηνής”, είναι αναγκασμένες να το κάνουν (για την ώρα..) μέσα απ τις μεσολαβήσεις που παράγει το κυρίαρχο σύστημα (οικονομικοπολιτικό). Στο πλαίσιο αυτό, απ την ιστορική αλλαγή σελίδας με το περίφημο ”τέλος της μεταπολίτευσης” και ύστερα, κουβαλώντας τις κληρονομημένες μορφές πάλης της προηγούμενης ιστορικής περιόδου, αναπτύχθηκαν οι κινητοποιήσεις/συγκρούσεις/αρνήσεις του προλεταριάτου. Απ’ την μεγαλειώδη απεργία της 5ης Μάη και την αντίστοιχη κατάληξη, στον πολύμηνο αγώνα των εργατών της χαλυβουργίας, στις μαζικές συγκεντρώσεις και συγκρούσεις των ”αγανακτισμένων”, έως την 12η Φλεβάρη του ’12 όλα είχαν, τελικά, ένα συγκεκριμένο όριο: τις εκλογές. Και παραπέρα, το σύστημα γέννησε μια επιπλέον διαμεσολάβηση, χειρότερη ακόμα απ’ τις εκλογές ως διαδικασία: το κυνήγι της εξουσίας.
Η πρόσφατη εκλογική διαδικασία μπορούμε να πούμε πως επιβεβαίωσε το ”τέλος της μεταπολίτευσης” ως τέλος της διαμεσολάβησης εκείνης κατά την οποία η εργατική τάξη είχε πλήρως ενσωματωθεί στο σύστημα. Η αρχή του τέλους της διαμεσολάβησης αυτής βρίσκεται μερικά χρόνια πίσω, σχηματικά, στην επίσημη είσοδο της χώρας στο δ.ν.τ. Παρ’ όλα αυτά, η ίδια εκλογική διαδικασία σηματοδότησε την αρχή μιας νέας διαμεσολάβησης, πρόσκαιρα πολύ πιο ισχυρής απ την προηγούμενη: τον αριστερό κυβερνητισμό, την ώρα που το σύστημα άρχισε να καίει τις ”εφεδρείες” του. [Σαφώς, εδώ δεν υπονοείται κάποιο συνωμοτικό σχέδιο της εξουσίας, αλλά σίγουρα τα αφεντικά έπρεπε να πάρουν τα μέτρα τους και σε άλλους τομείς, πέρα απ την ολοκληρωτική στροφή του κράτους.]
Εκλογές του ’12
Με σημείο αιχμής τις εκλογές του ’12, κρίνοντας εκ του αποτελέσματος, η κίνηση του προλεταριάτου ενάντια της πολιτικής εξουσίας και της οικονομικής αναδιάρθρωσης, τα αιτήματά και τα πολιτικά του συνθήματα περιορίστηκαν στο πεδίο που οριοθέτησαν οι εκλογές, ύστερα απ την άνοδο του αριστερού κυβερνητισμού. Οι μαζικοί αγώνες εκμηδενίστηκαν και οι αυταπάτες αποίκησαν τα μυαλά την ώρα που η επίθεση των αφεντικών κατέστρεφε βασικούς άξονες παραγωγής της εργατικής τάξης και παραδοσιακά πεδία ανάπτυξης εργατικού αγώνα. Σαφώς, τίποτα δεν είναι μηχανιστικό και αυτόματο. Η μαζική κουλτούρα της προηγούμενης περιόδου συνέβαλλε σε όλα τα επίπεδα άρνησης, οργάνωσης (ή μη) των εργατικών αγώνων.
Η εισβολή στο μιντιακό κεντρικό πολιτικό σκηνικό των εκλογικών ποσοστών του Σύριζα, καθώς και αυτών των ναζι καθόρισαν την πολιτική ατζέντα της περιόδου. Η απρόβλεπτη κίνηση μέρους των ψηφοφόρων γέμισε το κενό που άφηνε πίσω της η ”κρίση αντιπροσώπευσης” του τέλους της μεταπολίτευσης. Όσο κι αν ένας νέος δικομματισμός προέβαλε στην θέση του παλιού (αν και με περισσότερα κόμματα γύρω-γύρω), κάνοντας τα πρώτα του βήματα, το μιντιακό πολιτικό σκηνικό ανέπνευσε ανακουφισμένα ξεπερνώντας το τέλμα που τα αφεντικά φοβόντουσαν τόσο. Η εκ νέου νομιμοποίηση της βασικής διαδικασίας της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, αυτή των εκλογών, προσέφερε το νέο πεδίο διαμεσολάβησης της πολιτικής εξουσίας στο προλεταριάτο.
Εκλογικές αυταπάτες και κυβερνητισμός
Οι εκλογές ως διαδικασία αποτελούν το βασικότερο και μαζικότερο εμπόρευμα της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Αποτελούν, ιστορικά, το κατεξοχήν πεδίο συνδιαλλαγής μεταξύ του κράτους, της πολιτικής εξουσίας και των υπηκόων. Σε συνθήκες ακραίας φτώχειας και εξαθλίωσης αποκτούν βαρύνουσα σημασία και αυτό γιατί σε μια κρατική πρόσοδο, οσοδήποτε μικρή, μπορεί να βρίσκεται η διαφορά μεταξύ ζωής και θανάτου για ένα μεγάλο τμήμα του προλεταριάτου. Οι πραγματικές ανάγκες, σε συγχώνευση με την ιδεολογία, το φαντασιακό και οτιδήποτε υπάρχει ως εποικοδόμημα καθιστούν τις εκλογές μείζον ζήτημα για όλα τα πεδία των κοινωνικών σχέσεων. Είναι η επιβεβαίωση της πολιτικής και οικονομικής εξουσίας της κυρίαρχης τάξης στην εργατική.
Οι μαζικές αυταπάτες του αριστερού κυβερνητισμού προέρχονται απ την ανάγκη και την ιδεολογία* ταυτόχρονα. Η ανάγκη εδράζεται σε μια καλύτερη διαχείριση του καπιταλισμού στο τώρα, στην αυταπάτη του πισωγυρίσματος της οικονομίας σε χρόνια όπου υποτίθεται η διανομή του πλούτου αφορούσε όλη την κοινωνία. Η ιδεολογία εδράζεται στην προηγούμενη ιστορική μορφή αγώνων περί της αδικαίωτης πάλης της αριστεράς και της ιστορικής ευκαιρίας που παρουσιάζεται τώρα για κατάληψη της εξουσίας υπέρ των συμφερόντων του λαού, του έθνους κ.ο.κ ( με χαρακτηριστικότερο τον αγώνα των εργαζομένων της ΕΡΤ ). Το κυνήγι της εξουσίας, ως προοπτική αριστερής κυβέρνησης αποίκισε το φαντασιακό του προλεταριάτου και οι επιπτώσεις στους εργατικούς αγώνες έκαναν την εμφάνισή τους με διάφορες μορφές.
Ο κυβερνητισμός ως διαμεσολάβηση, αφορά τα αντανακλαστικά, τις διαθέσεις, τις θέσεις μάχης της εργατικής τάξης, ενώ καλλιεργεί την ανάθεση της καθημερινής εργατικής πάλης μέσα στους χώρους δουλειάς και στα σωματεία στο επίπεδο της εξουσίας μέσω μιας εν δυνάμει κυβερνητικής συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας. Αντίστοιχα σε πιο διευρυμένο κοινωνικό επίπεδο ο κυβερνητισμός εμφανίζεται με την μορφή της θεσμικής διαμεσολάβησης που νομιμοποιείται στο βαθμό που η αριστερή κυβέρνηση υπάρχει ως ενδεχόμενο. Από την συνδικαλιστική γραφειοκρατία του σύριζα και την διαμεσολάβησή της στους αγώνες των καθηγητών (για παράδειγμα…) έως την μεσολάβηση στο πεδίο της αναπαραγωγής της εργατικής τάξης, η εξουσία ως αριστερός κυβερνητισμός βρίσκει έδαφος να χτίσει τα απαραίτητα αναχώματα με σκοπό να οριοθετήσει τους αγώνες στην κορύφωση της εκλογικής μάχης για την αλλαγή κυβέρνησης – ευτυχώς δεν το πετυχαίνει πάντα. Το σίγουρο είναι πως, προκειμένου να πετύχει τις απαραίτητες συναινέσεις για την πολυπόθητη κατάκτηση της εξουσίας, η προσπάθεια για δημιουργία αναχωμάτων θα ενταθεί το επόμενο διάστημα.
Οι εκλογές ως μοναδική επικαιρότητα και ανάλυση
Στον απόηχο των εκλογών του ’12, η σημαντική αλλαγή του μιντιακού πολιτικού σκηνικού καθόρισε έκτοτε την επικαιρότητα της κυρίαρχης προπαγάνδας. Οι εκλογές ως ενδεχόμενη κυβερνητική αλλαγή βρίσκονται διαρκώς στο προσκήνιο σε κάθε είδους μέσο μαζικής ενημέρωσης, απ την τηλεόραση έως τα social media. Η κυριαρχία του ανώτερου εμπορεύματος της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας αποκτά διαστάσεις φετίχ, όπως οφείλει κάθε εμπόρευμα, υλικό ή άυλο, που παράγεται στον καπιταλισμό. Με την ανανέωση ή και επιβεβαίωση της προοπτικής της κυβέρνησης της αριστεράς, ύστερα και απ την τελευταία εκλογική διαδικασία, ο μιντιακός θόρυβος ως επικαιρότητα θα καλύψει κάθε γωνιά του ”δημόσιου λόγου”, και σε συνδυασμό με την κινηματική άμπωτη, το προλεταριάτο θα περιοριστεί σε ρόλο παρατηρητή του ανταγωνισμού των αφεντικών για τον έλεγχο της πολιτικής εξουσίας.
Συνακόλουθα, το εκλογικό αποτέλεσμα τείνει να αντιμετωπίζεται ως μέτρο της κοινωνικής κινητικότητας. Οι αναλύσεις περί το προς τα που κινείται η κοινωνία, και πιο είναι το κυρίαρχο ρεύμα (δεξιό ή αριστερό) ακολουθούν τα αποτελέσματα της εκλογικής διαδικασίας και συνδέονται με τα πλειοψηφικά κοινοβουλευτικά κόμματα. Οπότε, είτε η πολιτική της κυβέρνησης δικαιώνεται είτε ο …λαός επιθυμεί αλλαγή σε επίπεδο εξουσίας επιβεβαιώνοντας τον αριστερό κυβερνητισμό. Ουσιαστικά, είναι ένα αυτοαναπαραγώμενο σχήμα, απόρροια της εκλογικής διαδικασίας ως κυρίαρχης διαμεσολάβησης, που εγκλωβίζει το σύνολο της κοινωνίας, και ειδικότερα το προλεταριάτο, στο επίπεδο της εξουσίας. Η ιδεαλιστική προσέγγιση είναι αναπόφευκτη λόγω της δομής της εκλογικής διαδικασίας. Η συσκότιση των πραγματικών κοινωνικών αναγκών και της κατάστασης που βιώνει το προλεταριάτο, προς χάριν ενός κυρίαρχου πολιτικού/κοινοβουλευτικού ρεύματος είναι επακόλουθο αυτής της προσέγγισης.
Αριστερά και εκλογές
Στο πλαίσιο αυτό, όχι μόνο ο αριστερός κυβερνητισμός, αλλά όλο το φάσμα της αριστεράς ρίχνεται στον εκλογικό αγώνα. Διαδικασίες σωματείων, εργατικών συλλογικοτήτων και εγχειρημάτων παγώνουν προκειμένου όλο το πολιτικό δυναμικό της να ριχτεί στη μάχη της ψηφοθηρίας. Στην δίνη της ψηφοθηρίας και του λαϊκισμού παγιδεύεται όλη η ρητορική των αριστερών κομμάτων και ομαδοποιήσεων προκειμένου να πείσουν τους ψηφοφόρους για το δίκιο τους. Είναι η αντικατάσταση του υποκειμένου, που αν θεωρήσουμε πως είναι οι εργάτες, με αυτό των ψηφοφόρων αλλά πλέον ως αντικείμενο, απόρροια της εκλογικής διαδικασίας ως τέτοιας. Ο φαύλος κύκλος αυτής της διαδικασίας αντικειμενοποιεί το προλεταριάτο μετατρέποντάς το σε αντικείμενο πολιτικής. Είναι, για άλλη μια φορά, η διαμεσολάβηση της εξουσίας στην ταξική πάλη, υπέρ των κυρίαρχων.
Ενσωμάτωση της τάξης στην δεξιά ”σοσιαλδημοκρατία”.
Από κάθε άποψη, οι εκλογές, στην υπάρχουσα κοινωνική συνθήκη, σηματοδοτούν την υποχώρηση της ταξικής πάλης απ την μεριά του προλεταριάτου και υπέρ των αφεντικών σε κάθε επίπεδο. Προφανώς αυτό δεν συμβαίνει μηχανιστικά, αλλά, συνδέεται με τις ήττες, σε κεντρικό επίπεδο, των μαζικών αγώνων που δόθηκαν το προηγούμενο διάστημα και την αδυναμία της τάξης να οργανωθεί για τον εαυτό της, ώστε να αμυνθεί αποτελεσματικά και να περάσει στην αντεπίθεση. Συν τοις άλλοις, η εκλογική διαδικασία με τα αποτελέσματα που παρήγαγε, σηματοδοτεί πέρα απ την ήττα, το πέρασμα του προλεταριάτου από το προσκήνιο της ιστορικής διαδικασίας στο παρασκήνιο (σε υνδυασμό με την πρόσκαιρη υποχώρηση των εργατικών αγώνων), πίσω απ τις μικροαστικές τάξεις των οποίων οι αγωνίες περί του μέλλοντός τους αναδείχθηκαν κυρίαρχες με την εκλογική άνοδο του Σύριζα. Και αυτό γιατί, η συνεργασία των ταξικών στρωμάτων που συμπιέζονται απ την καπιταλιστική επίθεση, εννοημένη στα εκλογικά ποσοστά του σύριζα, έχει ως προμετωπίδα και άτυπη πολιτική συμφωνία την δεξιά ”σοσιαλδημοκρατία” που το κόμμα αυτό αντιπροσωπεύει.
Απ τη μια μεριά, η συνεχιζόμενη ολοκληρωτική στροφή του μαφιόζικου ελληνικού κράτους και απ την άλλη, ο εγκλωβισμός του προλεταριάτου στις κοινοβουλευτικές αυταπάτες. Συνεπώς, από κάθε άποψη, δεν υπάρχουν καλά νέα να αφηγηθούμε στον απόηχο των ευρωεκλογών και το χειρότερο, με βάση την τωρινή συνθήκη, δεν θα υπάρξουν καλά νέα στο άμεσο μέλλον. Εκτός και η τάξη αποφασίσει διαφορετικά.
Πηγή: Μίσος Ταξικό