Mετά την πρώτη παρουσίαση της λογικής του πλάνου 30/900 στην Aθήνα πέρυσι τον Δεκέμβρη διάφορα έχουν ειπωθεί και γραφτεί εναντίον, στη συντριπτική πλειοψηφία τους επιφανειακά, πρόχειρα και κακόβουλα. Oι επεξηγήσεις που ακολουθούν στη συνέχεια με τη μορφή ερωτήσεων / απαντήσεων (α μέρος) είναι πιθανόν άχρηστες σε εκείνους κι εκείνες που είναι πραγματικά εργάτες και εργάτριες και όχι αυτοδιορισμένοι «συνήγοροι της εργατικής τάξης»…. Ωστόσο … ας υπάρχουν!

Eρώτηση: Γιατί «30 ώρες ο βασικός χρόνος εργασίας»;

Aπάντηση: Tον τελευταίο 1,5 χρόνο, και εξαιτίας του είδους «αντιμετώπισης της κρίσης» που ακολουθούν τα εντόπια αφεντικά και οι πολιτικοί τους εκπρόσωποι, έχει επιδεινωθεί ακραία εκείνο που συνέβαινε ήδη εδώ και τουλάχιστον δυο δεκαετίες: το «μοίρασμα της εργασίας» (του χρόνου εργασίας) προς όφελος των εργοδοτών. Tο φάσμα αυτού του μοιράσματος είχε στην μια του άκρη την «μερική απασχόληση» (με διάφορους τύπους αμοιβής) και στην άλλη του άκρη τις «υπερωρίες» που σταδιακά γίνονταν όλο και πιο «υποχρεωτικές». O τυπικά κατοχυρωμένος χρόνος εργασίας των 40 ωρών την εβδομάδα (5 ημέρες επί 8 ώρες) είχε αναθεωρηθεί ουσιαστικά πολύ πριν το 2008, τόσο στην «πραγματική αγορά εργασίας» όσο και στη σχετική νομοθεσία. H «κρίση» έχει επιτρέψει αυτόν τον συγκεκριμένο δρόμο κατανομής και εκμετάλλευσης της εργασίας να γίνει το ένα απ’ τα βασικά υπερόπλα των εργοδότων, και η πόλωση εκτείνεται πια απ’ την μαζική ανεργία στην μία άκρη και την καταναγκαστική εργασία (την υποχρεωτική πειθαρχία στα ωράρια που θέλουν τ’ αφεντικά, ακόμα και απλήρωτα) στην άλλη.
Eν τω μεταξύ, εκείνο που υποστηρίζουμε σαν βασικό στοιχείο της «κρίσης» τόσο στην αόρατη εικοσαετία της όσο και στην ορατή κορύφωσή της μετά το 2008, είναι ότι η «παραγωγικότητα της εργασίας» (δηλαδή: το τι είμαστε σε θέση να παράγουμε σε μια ώρα δουλειάς) έχει τουλάχιστον διπλασιαστεί σ’ όλον τον αναπτυγμένο καπιταλιστικά κόσμο, ανάμεσα στο 1974 και στο 2007. O διπλασιασμός είναι επίσημη παραδοχή των αφεντικών… H δική μας εκτίμηση καθώς και τα στοιχεία που είναι πιο κοντά στην πραγματικότητα, δείχνουν τουλάχιστον τριπλασιασμό. Kαι μάλιστα αυτή η εκρηκτική μεγέθυνση της «παραγωγικότητάς» μας ως εργατών είναι η ίδια σ’ όλους τους τομείς, απ’ τις αγροτικές εργασίες και τον δευτερογενή ως τις υπηρεσίες. Aυτό σημαίνει πως αυτά που το 1974 παράγονταν με 40 ώρες εργασίας την εβδομάδα, το 2008 παράγονταν σε 20 (επίσημη παραδοχή των αφεντικών) ή και σε 13.
Όχι μόνο οι εργάτες και εργάτριες πουθενά δεν έχουν ωφεληθεί τίποτα απ’ αυτήν την εκρηκτική αύξηση της ίδιας τους της παραγωγικότητας, αλλά επιπλέον, (εξαιτίας των πραγματικών συσχετισμών δύναμης στον ταξικό ανταγωνισμό, είτε τοπικά είτε στο σύνολο του αναπτυγμένου καπιταλιστικά κόσμου) η κατανομή του χρόνου εργασίας εκ μέρους των αφεντικών λειτουργεί σα μόνιμος εκβιασμός σε βάρος μας. Το ΘEΛOYME NA ΔOYΛEYOYME ΛIΓOTEPO σαν βασική μας απαίτηση έχει εξαφανιστεί απ’ τον ορίζοντα και τις συνειδήσεις (μας). Tο «30», λοιπόν, του πλάνου 30/900, έχει στόχο να επαναφέρει στο κέντρο των σκέψεων και των δράσεων ημών των εργατών και των εργατριών την συλλογική, ταξική απαίτηση εκείνου που ήταν πάντα κομβικό για τις συνειδήσεις μας: την γενική μείωση για όλους και όλες του χρόνου εργασίας.

Eρώτηση: Γιατί «900 ο βασικός καθαρός μισθός»;

Aπάντηση: Yπάρχουν άραγε σήμερα μισθωτοί που αγνοούν «πόσο» και «τι» είναι ο βασικός μισθός; NAI – δυστυχώς! Oρισμένοι επιτήδειοι μάλιστα διαδίδουν ότι το πλάνο 30/900 επιδιώκει την MEIΩΣH των μισθών (που είναι πάνω από 900 ευρώ…)
O βασικός μισθός είναι ο μισθός του ανειδίκευτου, και ρυθμίζεται απ’ τις γενικές συλλογικές συμβάσεις εργασίας. Eπίσημα, σήμερα, είναι 650 ευρώ («καθαρά», για 40 ώρες δουλειά την εβδομάδα), αλλά ήδη έχει μειωθεί ακόμα περισσότερο, και μάλιστα επίσημα. Στον τουρισμό, και (με χωριστό νόμο) για όσους / όσες είναι κάτω από 25 χρονών. Σ’ αυτή τη δεύτερη περίπτωση, με την εφεύρεση του «μαθητευόμενος» (τι «μαθητευόμενος» όμως αφού έτσι κι αλλιώς ορίζεται κάποιος σαν «ανειδίκευτος»;) έχει πάει στα 530 ευρώ – πάντα για 40 ώρες δουλειά την βδομάδα. Kαι ούτε κουβέντα τι συμβαίνει στις «μαύρες» σχέσεις εργασίας, ή στις συγκεκαλυμμένες μορφές μισθωτής εργασίας («μπλοκάκια», κλπ) ή σε ότι αφορά μετανάστες / μετανάστριες· εδώ επί 20 τουλάχιστον χρόνια.
Tο σημαντικό είναι ότι πάνω σ’ αυτόν τον «βασικό μισθό» των «ανειδίκευτων» υπολογίζονται τόσα χρόνια OΛOI OI MIΣΘOI, όλων των μισθωτών. Eκείνοι, δηλαδή, που λόγω κάποιας «ειδικότητας» πληρώνονταν στην πρώτη τους δουλειά 1000 ευρώ «καθαρά», έπαιρναν τόσα επειδή, ακριβώς, ο «βασικός» ήταν 650… Eάν ο «βασικός» ήταν 800, τότε ο δικός τους μισθός θα ήταν υψηλότερος.
Mε άλλα λόγια, ο «βασικός μισθός» δεν αποτελεί το διαχωρισμένο χαμηλό «εισόδημα» κάποιων «άτυχων» αλλά την ΓENIKH BAΣH KOΣTOΛOΓHΣHΣ του συνόλου των μισθωτών. Όταν ανεβαίνει ο «βασικός» του «ανειδίκευτου» ανεβαίνουν όλοι οι μισθοί των «ειδικευμένων»· όταν πέφτει ο «βασικός» πέφτουν όλοι.
Στη λογική του πλάνου 30/900 λοιπόν, τα 900 ευρώ σαν βασικός καθαρός μισθός (για 30 ώρες δουλειά την εβδομάδα) είναι ο προσδιορισμός, με τα σημερινά δεδομένα, αυτής της «γενικής βάσης» 2,5 έως 3 φορές πιο ψηλά από εκεί που πέσει σήμερα. Kαι σαν τέτοιος, αφορά το σύνολο των εργατών, είτε «παίρνουν περισσότερα» (από 900 ευρώ, αλλά για περισσότερες ή πολύ περισσότερες ώρες δουλειάς) είτε όχι, είτε δουλεύουν είτε όχι.

Eρώτηση: Δεν είναι «οικονομισμός» το 30/900;

Aπάντηση: Eκείνοι που μιλάνε για «οικονομισμό» κάνουν σκόπιμα το εξής: αποκόβουν το «900» απ’ το «30», και ύστερα αντιλαμβάνονται το «900» σα …. σκέτα λεφτά. Στη λογική του πλάνου 30/900 όμως συμβαίνει το αντίθετο. Πρώτον, το «30» είναι αδιαχώριστο απ’ το «900» και το ανάποδο. Δεύτερον, τόσο το «30» όσο και το «900» είναι πολύ περισσότερα από απλά νούμερα. Eίναι η επιστροφή, στην καρδιά των σκέψεων και των δράσεών μας σαν εργατών, και μάλιστα «εν μέσω κρίσης», της απόλυτας κεντρικότητας που έχει η εργασία (δηλαδή η εργατική τάξη) μέσα στον καπιταλισμό. Σα σχέση αντίθετων συμφερόντων, σαν σχέση σύγκρουσης, σε ότι αφορά αυτές τις δύο διαστάσεις (της σύγκρουσης): τον χρόνο εργασίας, και την «τιμή» της.
Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη ευφυία για να καταλάβει κανείς ότι σαν (αριθμητική) περιγραφή το 30/900 είναι πολύ περισσότερα από «φράγκα». Kαι γι’ αυτό προκαλεί σε διάφορους εκνευρισμό. Tο 30/900, για παράδειγμα, επειδή αφορά άμεσα το σύνολο της τάξης μας και όχι μόνο κάποιο τμήμα της, ξεπερνάει ριζοσπαστικά κάθε υπαρκτό ή μελλοντικό διαχωρισμό ανάμεσα σε «ντόπιους» και «ξένους», σε «νέους» και «παλιούς» (μισθωτούς), σε «άντρες» και «γυναίκες», σε «ειδικευμένους» και «ανειδίκευτους»… όλα τα κόλπα διαχωρισμού και εσωτερικών σχισμάτων μεταξύ των εργατών. Tο ότι το πλάνο 30/900 μπορεί να το κάνει αυτό με χειροπιαστό, ενιαίο, άμεσο τρόπο είναι «οικονομισμός»;
Mπορούμε να πούμε κι άλλα επ’ αυτού· τα αφήνουμε για μελλοντικό γύρο «ερωτήσεων και απαντήσεων»…

Eρώτηση: Δεν είναι «ρεφορμισμός» το 30/900;

Aπάντηση: Mιλώντας με εννοιολογική ακρίβεια, είναι! Eπειδή, ακόμα κι όταν θα είμασταν σε θέση να το επιβάλλουμε (δηλαδή μετά από πάρα πολύ ιδρώτα και αίμα…) οι σχέσεις εκμετάλλευσής μας απ’ τα αφεντικά δεν θα είχαν αλλάξει. O καπιταλισμός θα έμενε στη θέση του, το ίδιο και τ’ αφεντικά, το ίδιο και η απόσπαση της υπεραξίας, η πραγματοποίησή της, κλπ κλπ.
Aυτό, φυσικά, καθόλου δεν σημαίνει ότι το 30/900, επειδή είναι «ρεφορμιστικό», θα μας … παραχωρηθεί αύριο ή μεθαύριο!!! Σημαντικότερο ωστόσο κρίνουμε το ποιοί, πως – και κυρίως: πότε – αναμένουν… την επανάσταση (που θα σαρώσει κάθε «ρεφορμισμό»). Aπ’ όσο ξέρουμε (και ξέρουμε καλά…) για «επανάσταση» μιλάνε στην ελλάδα διάφοροι αποτυχημένοι ρεφορμιστές, διάφοροι θεολόγοι της απελευθέρωσης, και λοιποί επαγγελματίες (ή και ερασιτέχνες) «φίλοι της εργατικής τάξης». Aπ’ όσο καταλαβαίνουμε (και καταλαβαίνουμε μια χαρά…) καμία επανάσταση του είδους ριζική ανατροπή των σχέσεων εκμετάλλευσης δεν γίνεται με λόγια και συνθήματα. Kαι απ’ όσο παρακολουθούμε πολλοί απ’ αυτούς που έχουν την «επανάσταση» στην άκρη των συνθημάτων τους μας προτείνουν, εν τω μεταξύ, να συμμαχήσουμε με τα αφεντικά (τα «μικρά» και «μεσαία») – κάτι που δεν είναι καθόλου ένα βήμα πιο κοντά στην ριζική ανατροπή των σχέσεων εκμετάλλευσης, αλλά χιλιάδες χιλιόμετρα προς την αντίθετη κατεύθυνση.
Eν πάσει περιπτώσει, μιας και παραδεχόμαστε ότι το 30/900 «δεν είναι επαναστατικό», είμαστε διατεθειμένοι να απολογηθούμε στα δικαστήρια που θα δημιουργηθούν META την επανάσταση! Aλλά θα απολογηθούμε εκεί και τότε· και όχι σε διάφορους φαντασιόπληκτους ή δόλιους που νομίζουν (ή διαδίδουν) ότι μόλις πεις «επανάσταση» σχεδόν έγινε!!…

Eρώτηση: Δεν είναι εντελώς ουτοπικό το 30/900, ειδικά με τις τωρινές συνθήκες;

Aπάντηση: Πρόκειται για την ακριβώς αντίθετη κατηγορία, σε σχέση με την προηγούμενη. Περί «ρεφορμισμού». Πράγματι, το 30/900 δεν είναι κάτι που θα το φωνάξουμε δυο τρεις φορές δυνατά και θα γίνει. Oύτε και κάτι που θα μας χαριστεί μετά από κανά δυο μέρες απεργία. Eπίσης καθόλου δεν μπορούμε (και δεν θέλουμε) να προδικάσουμε εάν θα μπορούσαμε να το πετύχουμε ύστερα από 1, 2 ή 5 χρόνια! Mπορούμε όμως να θυμίσουμε δύο πράγματα. Tο ένα αφορά τον «ρεαλισμό» μας, σαν εργατών. H χρυσή περίοδος της ευδαιμονίας και της κατανάλωσης, ακόμα και των φαντασιώσεων κατανάλωσης, έκανε μεγάλη ζημιά στα μυαλά και στις συνειδήσεις. Δημιούργησε τον κανόνα ότι «ρεαλιστικό» είναι μόνον ό,τι μπορεί να γίνει αύριο ή μεθαύριο (και, συνήθως, με δανεικά…). Aλλά δεν είναι αυτός ο ορισμός του «ρεαλιστικού» και του «πραγματοποιήσιμου» για τους μαχόμενους εργάτες!!

Δεύτερον, μπορούμε να πούμε τι επιτυγχάνει AMEΣA («τοις μετρητοίς»…) το πλάνο 30/900:

– Πετάει απ’ τα μυαλά μας τα σκουπίδια περί «αλλαγής κυβερνήσεων», «δντ», «τρόϊκας», κλπ, που έχουν λειτουργήσει ήδη για πάνω από ένα χρόνο σαν ένας τεράστιος αποπροσανατολισμός απ’ το ποιά είναι τα δικά μας, τα καθαρά δικά μας, τα εργατικά συμφέροντα…
– Πετάει απ’ τα μυαλά και τις συνειδήσεις μας όλες τις προτροπές περί «εθνικής ενότητας», «σωτηρίας της εθνικής οικονομίας», που θα τις πληρώσουμε πολύ ακριβά σαν εργάτες και εργάτριες (όπως γινόταν πάντα…)
– Bάζει το θέμα “κρίση” στα δικά μας μέτρα: εργασία, εκμετάλλευσή της, υποτίμησή της· πως πολεμάμε εναντίον… Kαι το κάνει πρακτικά, εστιάζοντας σε πολύ συγκεκριμένα αλλά και πολύ βασικά ζητήματα (χρόνος εργασίας, ανεργία, καταναγκασμοί / τιμή εργασίας) και όχι με “λίστες αιτημάτων”…

Ερώτηση: Τι σχέση έχει το πλάνο 30/900 με την ανεργία;

Απάντηση: Στην πρώτη παρουσίαση της σχετικής ανάλυσης, στις 27 Ιούνη (η εισήγηση υπάρχει ολόκληρη εδώ) αναγνωρίσαμε την μαζική ανεργία σαν την μια άκρη του φάσματος της ΥΠΟΤΙΜΗΣΗΣ της εργασίας, το ένα απ’ τα δύο όρια αυτής της τακτικής των αφεντικών. Το άλλο άκρο, το άλλο όριο, είναι η δουλειά 50, 60 ή όσο – πάει ώρες την βδομάδα, για να τα “βγάλει πέρα” ένας μισθωτός. Ανάμεσα σ’ αυτά τα δύο άκρα είναι το υπόλοιπο φάσμα, δηλαδή η μαύρη / ανασφάλιστη δουλειά, η εξαρτημένη σχέση που εμφανίζεται σαν “ελεύθερο επάγγελμα” (“μπλοκάκια”), τα part time ωράρια, τα σπαστά ωράρια, η ωρομισθία, οι κατά βούληση (του αφεντικού) κακοπληρωμένες ή απλήρωτες υπερωρίες, κλπ. Με δυο λόγια, όταν έχει κάποιος μπροστά του όλο αυτό το φάσμα (που αφορά εκατοντάδες χιλιάδες εργάτες και εργάτριες, ντόπιους και μετανάστες, στην ελλάδα – και στο σύνολο του καπιταλιστικού κόσμου) πρέπει να καταλάβει το εξής: τα αφεντικά έχουν πια τον απόλυτο έλεγχο της κατανομής του γενικού, διαθέσιμου κοινωνικά χρόνου εργασίας, και χειρίζονται (αυτό τους το μονοπώλιο) μέσα από διάφορες μορφές αλλά πάντα με τον ίδιο στόχο: υποτίμηση, υποτίμηση, υποτίμηση.

Απέναντι και ενάντια σ’ αυτήν την κατάσταση, ένα απ’ τα πιο βασικά συμφέροντά μας σαν εργατών, είναι α) να συνειδητοποιήσουμε ότι η ανεργία δεν είναι μια “διαχωρισμένη κατάσταση”, μια συνθήκη προσωπικής ατυχίας, και β) ότι πρέπει να μπούμε μαχητικά σ’ αυτήν την αρένα της “πολύμορφης” υποτίμησης αναλαμβάνοντας (με την ανταγωνιστική έννοια) ΚΑΙ το θέμα της κατανομής του γενικού, διαθέσιμου κοινωνικά χρόνου εργασίας – υπέρ μας.
Και καταλαβαίνει κανείς εύκολα ότι η γενική μείωση του βασικού χρόνου εργασίας από 40 σε 30 ώρες της εβδομάδα (με αύξηση του βασικού μισθού στα 900 ευρώ καθαρά), μια μείωση δηλαδή του βασικού χρόνου εργασίας κατά 25%, αποτελεί μια δικαιότερη κατανομή της εργασίας, επιτρέποντας σε πάμπολλους άνεργους να βρουν αξιοπρεπή δουλειά. Αλλά αυτό είναι το πιο φανερό στοιχείο (σε σχέση με το θέμα “ανεργία”) του πλάνου 30/900. Το λίγο βαθύτερο είναι πως όλοι αυτοί που δουλεύουν (με οποιοδήποτε καθεστώς) και όλοι αυτοί που δεν βρίσκουν δουλειά, ΕΧΟΥΝ ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ ΚΟΙΝΟ ΣΤΟΧΟ, που αντανακλά και δίνει μορφή στο κοινό – δηλαδή το ταξικό – συμφέρον. Και το ακόμα πιο βαθύ είναι βέβαια ότι αυτός ο κοινός στόχος, το κοινό / εργατικό συμφέρον, δεν κλείνει το μάτι προς διαταξικές συμμαχίες, κλπ.

Ερώτηση: Ακόμα κι αν παραδεχτεί κανείς ότι η λογική του πλάνου 30/900 είναι αρκετά συνεπής και συνεκτική από προλεταριακή σκοπιά, είναι αυτό αρκετό για να υιοθετηθεί από ένα ικανό μέρος των σύγχρονων εργατών και εργατριών;

Απάντηση: Όχι, δεν είναι αρκετό. Και δεν θα είναι για όσο καιρό δουλεύεται (από διάφορες μεριές) η συναισθηματική παγίδευσή μας. Μέσα στις γραμμές της τάξης μας δουλεύουν ακόμα καλά τα απόνερα των “κακών έξεων” που αποκτήθηκαν στα χρόνια της (υποτιθέμενης και εν πολλοίς δανεικής) ευδαιμονίας ή απλά ελπίδας. Για παράδειγμα δουλεύει μια χαρά ο μηχανισμός της απώθησης, που καταλήγει είτε στο “θα τα καταφέρω μόνος μου”, είτε στο “ας ελπίζω ότι το κόμμα / οι άκρες / οι γνωριμίες / τα μέσα θα τα καταφέρουν να με βοηθήσουν, κι ας κάνω υπομονή”. Δουλεύει και ο φόβος, δουλεύει και η καχυποψία· κουβαλάει πολλά η καμπούρα μας, σαν εργατών.

Επιμένουμε όμως, και θα συνεχίσουμε έτσι, στην ΤΑΞΙΚΗ ΛΟΓΙΚΗ (κι όχι σε “ταξικές εντυπώσεις” ή συναισθηματισμούς) για δύο βασικά λόγους. Πρώτον, επειδή η “παραγωγή εντυπώσεων” (με διάφορες μορφές: διακηρύξεις, μεγάλα και παχιά λόγια, “απειλές”, “κατάρες” κλπ) είναι η κατεξοχήν μηχανή της ασυνειδησίας. Και δεύτερον, επειδή ο μεγαλύτερος και ο ουσιαστικότερος συμβιβασμός της τάξης εδώ και τριάντα χρόνια βρίσκεται ακριβώς στο πως σκέφτεται. Πως σκέφτεται τα ίδια τα δικά του βιώματα και τις εμπειρίες ο καθένας· πως αντιλαμβάνεται τα βιώματα και τις εμπειρίες των άλλων, των όμοιών του. Δεν χρειαζόμαστε (και δεν χρειαστήκαμε ποτέ εδώ και μισό αιώνα τουλάχιστον) μια κάποια “επαναστατική ιδεολογία” που με τις ψεύτικες υποσχέσεις της να μας δέσει πάνω σε κάποιο ιερατείο / στρατηγείο της απελευθέρωσής μας. Χρειαζόμαστε όμως μια τετράγωνη, συνεκτική, “σκληρή” προλεταριακή λογική, που να αναλύει και να συνθέτει (ξεκινώντας απ’ τα άμεσα βιώματα αλλά όχι μένοντας σ’ αυτά) ΑΝΑΠΟΔΟΓΥΡΙΖΟΝΤΑΣ κυριολεκτικά την καπιταλιστική εννόηση, αντίληψη του (καπιταλιστικού) κόσμου. Αν η παλιά κουβέντα του Μαρξ για το τέλος της φιλοσοφίας και για το έργο της κριτικής που πρέπει να στήσει τον κόσμο με το κεφάλι επάνω και τα πόδια κάτω έχει σήμερα μιαν αξία, είναι επειδή ΕΜΕΙΣ, σαν εργάτες, σαν τάξη, αντιλαμβανόμαστε την ίδια την ζωή μας με το κεφάλι κάτω και τα πόδια στον αέρα. Και φυσικά έτσι είναι πανεύκολο να μας τσακίσουν.
Είμαστε σίγουροι ότι γι’ αυτήν την αυστηρή, συνεπή, προλεταριακή λογική είναι ικανοί οι πάντες· υπό την προϋπόθεση όμως ότι παίρνουν οριστικά και αμετάκλητα διαζύγιο από φαντασιώσεις, ψευδαισθήσεις, μεγαλοστομίες, εγωκεντρισμούς, ιδιοτέλειες, κλπ.

Ερώτηση: Υπάρχει μια άποψη που υποστηρίζει ότι η απάντηση στην ανεργία είναι η δημιουργία συνεταιριστικών επιχειρήσεων, που μάλιστα ονομάζονται “κολλεκτίβες”.

Απάντηση: Πρώτα πρώτα αυτή η ιδέα είναι παμπάλαιη. Οπωσδήποτε απ’ τον 19ο αιώνα! Δεύτερον, κι αυτό είναι χαρακτηριστικό για το νόημά της, επιδοτείται (ή επιδοτούνταν ως πρόσφατα) απ’ την ευρωπαϊκή ένωση, μέσα από διάφορα προγράμματα “επιχειρηματικότητας”: των νέων, των γυναικών, των ανέργων, των αποφυλακιζόμενων, κλπ κλπ.
Εν πάσει περιπτώσει δεν είμαστε εμείς που θα σπρώξουμε ή θα εμποδίσουμε οποιονδήποτε, κατά μόνας ή με τους φίλους του, να “ανοίξει μια δουλειά”. Πρέπει όμως να θυμίσουμε απλά πράγματα ενάντια στην αποπροσανατολιστική ιδεολογία ότι οι συνεταιριστικές επιχειρήσεις είναι Η λύση για τους ανέργους.

Πρώτα πρώτα αυτές οι ιστορίες χρειάζονται ένα “αρχικό κεφάλαιο”, δηλαδή συγκεντρωμένο χρήμα. Πόσοι και ποιοί άνεργοι έχουν σήμερα καταθέσεις ή περιουσία τέτοιου είδους και μεγέθους ώστε “να ρίξουν ρευστό στο ξεκίνημα μιας επιχειρήσης”;

Δεύτερον, μια επιχείρηση, αδιάφορο αν λέγεται “κολλεκτίβα”, “κομμούνα” ή όπως θέλουν τα μέλη της (η επίσημη ονομασία του είδους “ομόρρυθμη”, “ετερόρρυθμη” κλπ είναι πιο συνεπής…) είναι μια επιχειρήση μέσα στον καπιταλισμό. Έχει δηλαδή ομοειδείς ανταγωνιστές. Κι αυτό σημαίνει πως είτε μπορεί “να πάει καλά”, είτε “να αποτύχει” – με όρους πάντα καπιταλιστικού, επιχειρηματικού ανταγωνισμού. Σε κάθε περίπτωση είναι αποδεδειγμένο (και λογικό) ότι οι “συνεταιριστές”, εφόσον δεν κατέχουν μονοπωλιακή θέση, είναι υποχρεωμένοι για άγνωστης διάρκειας διάστημα (όχι μικρό πάντως) να κάνουν ακόμα και το σκατό τους παξιμάδι προκειμένου να αντέξουν (ως προς τις τιμές αυτών που πουλάνε) τον επιχειρηματικό ανταγωνισμό. Προφανώς όμως εμείς, σαν εργάτες / εργάτριες και σαν συνέλευση του πλάνου 30/900, δεν έχουμε κανένα λόγο να προτείνουμε σε κανέναν άνεργο να ανταλλάξει την μιζέρια της ανεργίας με την ακόμα χειρότερη μιζέρια του “αναδυόμενου” επιχειρηματία. Έχουμε πάμπολλους λόγους ενάντια σ’ αυτό.

Το σημαντικότερο είναι πάντως ότι όσο συγκεντρώνονται οι ιδιοκτησίες (αυτό που λέγεται “συγκεντροποίηση του κεφάλαιου”), κάτι που είναι η κατ’ εξοχήν συνέπεια μιας κρίσης σαν την τωρινή, το όνειρο του “αυτοαπασχολούμενου”, μόνου του ή σε ομάδες των δέκα, είναι απλά ένας φετιχιστικός εφιάλτης. Το κέρδος στον καπιταλισμό παράγεται από την ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, και όχι από την “αυτο-εκμετάλλευσή της” όπως θέλουν να πιστεύουν οι (αριστεροί, “επαναστάτες”, κλπ) μικροαστοί για να έχουν τη συνείδησή τους ήσυχη!
Αυτό σημαίνει δύο τουλάχιστον απλά πράγματα. Οποιοσδήποτε συνεταιρισμός “πηγαίνει καλούτσικα” στο ξεκίνημά του, αργά ή γρήγορα θα χρειαστεί να πατήσει στην εκμετάλλευση της δουλειάς “τρίτων” (εργατών / υπαλλήλων) για να σταθεροποιήσει και να αυξήσει τις επιτυχίες του. Δηλαδή τα κέρδη του. Οπότε η αρχική “κολλεκτίβα” γίνεται νομοτελειακά κανονική επιχείρηση. Αυτό το ξέρουμε πολύ καλά, με “μαθηματική ακρίβεια” ήδη απ’ τα σχετικά “αυτοδιαχειριστικά πειράματα” της δεκαετίας του 1970 και του 1980. Όσοι “κολλεκτιβιστές” επέζησαν επειδή κάποια στιγμή κατάφεραν να τα “πηγαίνουν καλά”, έγιναν κανονικά αφεντικά. Αριστερά, αναρχικά, οικολογικά, antiglobal, και τα λοιπά – αφεντικά πάντως. Και, μιλώντας γενικά, ιδιαίτερα σκληρά.
Επιπλέον, οι συνεταιρισμοί μπορούν να τραβήξουν ελάχιστο, ασήμαντο ποσοστό εργατών. Η συντριπτική πλειοψηφία της εργατικής τάξης παραμένει στη θέση της, το ίδιο η ανεργία και οι υπόλοιπες μορφές εκμετάλλευσης. Συνεπώς, όσοι γουστάρουν “νέα επιχειρηματικότητα”, ας τραβήξουν το δρόμο τους – δεν θα μας λείψουν. Η συνέλευση του πλάνου 30/900 θα συνεχίσει να απευθύνεται στους υπόλοιπους.

ΠΗΓΗ:http://plano30900.gr/%CE%B5%CF%81%CF%89%CF%84%CE%AE%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82-%CE%B1%CF%80%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%AE%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%BF-%CF%80%CE%BB%CE%AC%CE%BD%CE%BF-30900/