H 1 μάη έχει μείνει στην ιστορία ως ορόσημο των εργατικών διεκδικήσεων. Τα γεγονότα του σικάγο το 1886 αποτέλεσαν τις απαρχές μακροχρόνιων και αιματηρών εργατικών αγώνων που έβαλαν τις βάσεις για τη σημερινή μορφή των συνδικάτων αλλά και τις τωρινές συνθήκες εργασίας. Η εξέγερση του 1886 πνίγηκε στο αίμα δεκάδων εργατών στο δρόμο και των τεσσάρων απαγχονισμένων αναρχικών που κατηγορήθηκαν ως “υποκινητές” της εξέγερσης. Από το σικάγο μέχρι την εξέγερση στη θεσσαλονίκη του 1936 και αργότερα οι εργάτες εξεγέρθηκαν ενάντια στην καταπίεση και τη μισθωτή σκλαβιά. Τα συνδικάτα τότε, ωστόσο, δεν μάχονταν μόνο για βελτίωση των μισθών και των συνθηκών εργασίας, αλλά και για την ίδια τη διάλυση του καπιταλιστικού συστήματος.
Η ανελέητη διαμάχη μεταξύ κεφαλαίου εργασίας καταλήγει, μετά τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο, στη μερική αφομοίωση των εργατικών διεκδικήσεων και τη θεσμική ενσωμάτωση των συνδικάτων. Τα συνδικάτα κατέληξαν να παίζουν το ρόλο του μεσολαβητή μεταξύ κράτους και εργαζομένων, χάνοντας τον αρχικό ταξικό τους χαρακτήρα και λειτουργώντας σε βάρος των καταπιεσμένων. Στον ελλαδικό χώρο η εξέλιξη αυτή φτάνει στο αποκορύφωμά της τη “χρυσή δεκαετία” του ’90. Η τότε ευημερία χτίζεται πάνω στο άφθονο τραπεζικό χρήμα (δάνεια, πιστωτικές, κτλ) και πάνω στις πλάτες των μεταναστών, που εισρέουν μαζικά “προσφέροντας” φτηνή εργασία και με τα συνδικάτα να συμβάλλουν στη διασφάλιση της “εργασιακής ειρήνης”.
Η κρίση του 2007-8 δίνει την ευκαιρία στα αφεντικά να διαλύσουν τις κοινωνικές ισορροπίες που είχαν δημιουργηθεί και να επιτεθούν εκ νέου στην εργασία και όχι μόνο. Οι μισθοί πετσοκόβονται, οι απολύσεις αποχαλινώνονται, οι συλλογικές συμβάσεις διαλύονται, η μαύρη εργασία επελαύνει, η κυριακάτικη δουλειά επεκτείνεται, η φορολογία γίνεται αβάσταχτη, η υγεία και η παιδεία καταρρέουν. Όλα στο όνομα της πατρίδας (της εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους δηλαδή). Τα αφεντικά κάνουν σωστά τη δουλειά τους αφού ο πραγματικός στόχος είναι η υποτίμηση της αξίας της εργασίας και ο περιορισμός της κρατικής πρόνοιας σε όσους “αξίζει” να ζουν. Για τους υπόλοιπους υπάρχει είτε το περιθώριο είτε οι χωματερές. Απέναντι σε αυτήν την επίθεση άνοιξε ένας κύκλος αγώνων την τριετία ’10-’12, με μαζικές απεργίες, διαδηλώσεις και συγκρούσεις που ωστόσο δεν κατάφερε να ανακόψει την επίθεση των αφεντικών. Οι εξουσιαστές επιστράτευσαν όλα τους τα όπλα για να περάσουν οι μεταρρυθμίσεις. Άγρια αστυνομική καταστολή, άνοδος του φασισμού, κυνήγι των μεταναστών, εκλογές και κυβερνήσεις συνεργασίας, νομοθετικά τερατουργήματα, προφυλακίσεις αγωνιστών, στρατιωτικές ασκήσεις για κατέβασμα του στρατού στους δρόμους.
Τα ξεπουλημένα συνδικάτα ούτε θέλουν, ούτε μπορούν να κάνουν τίποτα μπροστά σε αυτήν την κατάσταση επιβεβαιώνοντας το ρόλο τους ως διαμεσολαβητές και “ειρηνοποιοί” με αποτέλεσμα να δέχονται την απαξία και την οργή των εργαζομένων. Η κατάσταση στους χώρους εργασίας δείχνει τραγική. Χωρίς νέα συλλογικά όργανα διεκδικήσεων, με τη μοιρολατρία να κυριαρχεί και τις ουρές των ανέργων για μια θέση εργασίας, τα αφεντικά κάνουν πάρτυ στις πλάτες των εργαζομένων.
Η ιστορία έχει δείξει ότι οι εποχές της καπιταλιστικής ευημερίας έχουν το τέλος τους και ότι η εκμετάλλευση απλώς αλλάζει μορφή. Επομένως το ζήτημα σήμερα δεν είναι να ξαναγυρίσουμε πίσω, αλλά να αδράξουμε την ευκαιρία, να αντεπιτεθούμε. Σε πείσμα των καιρών ήδη αναδεικνύονται μορφές αγώνα που προσπαθούν να δώσουν διέξοδο. Μιλάμε για τον αστερισμό των εγχειρημάτων εκείνων που δεν χειραγωγούνται, που επιδιώκουν τη σύγκρουση με το κράτος και τα αφεντικά και προτάσσουν την αυτοοργάνωση και την απαγκίστρωση από τα συνδικάτα και τα κόμματα, όπως τα μαχητικά σωματεία βάσης. Απ’ την άλλη, εγχειρήματα αυτοδιαχείρισης όπως της ΒΙΟ.ΜΕ, πειραματίζονται με μοντέλα εργασίας χωρίς αφεντικά. Μπορεί η οργάνωση στους χώρους εργασίας να είναι παραπάνω από επιτακτική, αλλά χρειάζεται ενδυνάμωση από μια συνολική διάχυση και δικτύωση των αυτοοργανωμένων αγώνων και δομών. Αρχίζοντας από την προσπάθεια να αντιμετωπίσουμε την επίθεση που δεχόμαστε, να βγούμε στην αντεπίθεση στοχεύοντας στην κατάργηση της μισθωτής εργασίας, τη διάλυση των σχέσεων εκμεταλλευτών και εκμεταλλευόμενων, την κατάργηση των διαχωρισμών ντόπιων και μεταναστών.
ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΩΝ ΑΦΕΝΤΙΚΩΝ ΕΙΜΑΣΤΕ ΟΛΟΙ ΞΕΝΟΙ
ΑΧΕΙΡΑΓΩΓΗΤΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΜΕΧΡΙ ΤΗΝ ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΗΣ ΜΙΣΘΩΤΗΣ ΣΚΛΑΒΙΑΣ
ΑΝ ΔΕΝ ΕΠΙΤΕΘΟΥΜΕ ΣΕ ΚΑΘΕ ΑΦΕΝΤΙΚΟ
ΣΚΛΑΒΟΥΣ ΘΑ ΜΑΣ ΕΧΟΥΝΕ ΓΙΑ ΜΕΡΙΚΑ ΕΥΡΩ