Η ΥΠΟΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ

Τη Δευτέρα 16/2, άλλη μια εργαζόμενη απολύεται από την αλυσίδα supermarket «ΑΒ Βασιλόπουλος». Η Ελένη Σ. εργαζόταν επί 15 συναπτά έτη ως 4ωρη ταμίας στα καταστήματα της Αγ. Παρασκευής, του Παπάγου και του Χολαργού και διεκδικούσε με αξιοπρέπεια τα δικαιώματά της. Απαίτησε το 10λεπτο διάλειμμα που δικαιούνται οι 4ωροι εργαζόμενοι, διαμαρτυρήθηκε για τις απλήρωτες υπερωρίες (την τακτική δηλαδή, να χτυπούν οι προϊστάμενοι τις κάρτες της βραδινής βάρδιας και να κρατούν τους συναδέλφους ετσιθελικά άλλη μισή ώρα στο μαγαζί), υπερασπίστηκε ανοιχτά την κυριακάτικη αργία. Η Ελένη αντέδρασε στις απειλές αλλά και την αυταρχική και ταπεινωτική συμπεριφορά που δεχόταν προσωπικά από τον διευθυντή καταστήματος και από την προϊσταμένη των ταμείων.  Η συναδέλφισσα, όπως και πολλοί άλλοι εργαζόμενοι, ήρθε αντιμέτωπη με την συνήθη τακτική των εργοδοτών να ωθούν τους εργαζόμενους σε παραίτηση (ώστε να μην τους καταβάλουν αποζημίωση), επιχειρώντας έναν πόλεμο νεύρων και φθείροντας τους ψυχολογικά σε καθημερινή βάση. Μια τακτική που συναρτάται με την πολιτική ανακύκλωσης των εργαζομένων και την αντικατάσταση των παλαιότερων (με κεκτημένα δικαιώματα λόγω «παλαιότητας» πχ. μισθούς, επιδόματα) από νέους μέσω επιδοτούμενων προγραμμάτων του ΟΑΕΔ (όπως τα Voucher) όπου παρέχεται  δωρεάν εργασία (αφού πληρώνονται μέσω ΕΣΠΑ) χωρίς δικαιώματα (ένσημα, δώρα, άδειες κλπ). Τέτοιου είδους προγράμματα αποτελούν όπλα στα χέρια των εργοδοτών με διττό σκοπό: αφενός τον διαχωρισμό των εργαζομένων και τον αντίστοιχο εκφοβισμό της απόλυσης και της αναλωσιμότητας, και αφετέρου, τη διεύρυνση και μεγιστοποίηση των κερδών τους.
Αφού  δεν τα κατάφεραν, μία στημένη από τη διεύθυνση ταμειακή διαφορά (ένα πλεόνασμα που μετατράπηκε σε έλλειμμα 2 μέρες αργότερα) έγινε η αφορμή για την εκδικητική απόλυση της, που συνοδεύτηκε από την προκλητική δικαιολογία της διεύθυνσης ότι η Ελένη Σ. έχει «μεγάλη γλώσσα» επειδή ζήτησε να ελέγξει η ίδια το πώς δημιουργήθηκε αυτή η ταμειακή διαφορά.

ΧΡΟΝΙΚΟ ΚΟΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΕΩΝ
Η συναδέλφισσα κατήγγειλε στην επιθεώρηση εργασίας την απόλυσή της ως καταχρηστική και ζητά την άμεση επαναπρόσληψή της καθώς και να της καταβληθούν οι απλήρωτες υπερωρίες. Εξαρχής, έρχεται σε επαφή με την εργατική συλλογικότητα «εργαζόμενοι-εργαζόμενες στον κλάδο του εμπορίου» που δρα εδώ και 1 χρόνο περίπου στους εργασιακούς χώρους του εμπορίου. Δημιουργήθηκε άμεσα συνέλευση αλληλεγγύης στην απολυμένη συναδέλφισσα και πλαισιώνεται από εργατικά σωματεία βάσης, εργατικές ομάδες, συνελεύσεις κατοίκων, καταλήψεις και πολιτικές συλλογικότητες και στη συνέχεια ξεκινάει ο κύκλος κινητοποιήσεων. Πραγματοποιούνται παρεμβάσεις στο κατάστημα του Χολαργού απ’ όπου απολύθηκε η συναδέλφισσα γνωστοποιώντας την υπόθεση της Ελένης σε συναδέλφους και περίοικους ζητώντας την συμπαράστασή τους. Ακολουθεί συγκέντρωση στα κεντρικά γραφεία της Deleuze Group (ιδιοκτήτρια πολυεθνική εταιρεία της αλυσίδας ΑΒ Βασιλόπουλος) στον Γέρακα Αττικής και συνάντηση με τον διευθυντή προσωπικού Διαμαντόπουλο όπου του γνωστοποιείται η διεκδίκηση της συναδέλφισσας. Στις 9-15 Μάρτη καλείται εβδομάδα πανελλαδικών δράσεων με μια σειρά παρεμβάσεων σε καταστήματα ανά την Ελλάδα ενώ πραγματοποιείται και συγκέντρωση αλληλεγγύης στην επιθεώρηση εργασίας της Αγίας Παρασκευής κατά την διάρκεια της εργατικής διαφοράς. Επιπλέον, πραγματοποιούνται απεργιακοί αποκλεισμοί στα καταστήματα Χολαργού και Πατησίων την Κυριακή 5 Απριλίου, ημέρα απεργίας στον κλάδο του εμπορίου ενάντια στην κατάργηση της κυριακάτικης αργίας.

ΕΝΤΑΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ
Συγκεκριμένα, οι συνάδελφοι που δουλεύουμε στον «ΑΒ Βασιλόπουλο» (όπως και όλοι οι συνάδελφοι στο κλάδο του εμπορίου) βιώνουμε συνθήκες εντατικοποίησης της εργασίας σε καθημερινό επίπεδο.  Η συνεχής πίεση των εργοδοτών να αυξάνουμε συνεχώς τους ήδη εξοντωτικούς ρυθμούς εργασίας ώστε να «βγει η δουλειά» πλάι στο μειωμένο προσωπικό αφού τα αφεντικά προσπαθούν να βγάλουν περισσότερα φράγκα με λιγότερο κόστος, μας μετατρέπουν σε πολυεργαλεία που δεχόμαστε ταυτόχρονα την ταπείνωση να μας λένε πως «δεν ιδρώνουμε αρκετά»… Τα διαλλείματα, το αν θα τα πάρουμε και το πόσο θα κρατήσουν, έχουν καταλήξει να είναι στο χέρι του εκάστοτε προϊσταμένου. Ενώ όσο κρατάει η βάρδια μας θα πρέπει να γινόμαστε πολυεργαλεία και να φέρουμε εις πέρας και άλλες εργασίες –κάποιες φόρες και εκτός καταστήματος- πέρα από αυτή για την οποία προσληφθήκαμε. Και η λίστα δεν έχει τελειωμό.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΙΣ, ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ, ΚΛΙΚΕΣ ΚΑΙ ΡΟΥΦΙΑΝΙΕΣ
Οι εργαζόμενοι στην αλυσίδα, υποβαλλόμαστε σε αξιολόγηση από τα τσιράκια των αφεντικών –τους προϊσταμένους μας- κάθε 6 μήνες. Αξιολογήσεις φτιαγμένες από την εταιρεία, όπου συμπυκνώνονται όλα τα παραπάνω περί εντατικοποίησης. Αν συμμορφώνεσαι με την βουλιμία του κεφαλαίου για υπερεργασία και δεν μιλάς, τότε είναι πιθανό να πάρεις «καλό βαθμό». Αν εκτός των άλλων είσαι και ρουφιάνος, τότε έχεις εξασφαλίσει τη θέση εργασίας σου. Αν από την άλλη, συνειδητά ή μη, στα πλαίσια της ταξικής πάλης, δεν συμμορφωθείς με τις επιταγές και τα θέλω των αφεντικών σε περιμένει «κακός βαθμός» και είσαι ένα βήμα πιο κοντά στο ταμείο ανεργίας.

ΕΡΓΟΔΟΤΙΚΟ ΣΩΜΑΤΕΙΟ
Είμαστε σε θέση να πούμε με υπευθυνότητα ότι το σωματείο με την επωνυμία «ΕΝΩΣΗ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΤΡΟΦΙΜΩΝ & ΣΟΥΠΕΡ ΜΑΡΚΕΤ ΑΘΗΝΩΝ-ΠΕΙΡΑΙΩΣ» που υποτίθεται ότι αντιπροσωπεύει και εκφράζει τους εργαζόμενους στο σούπερ μάρκετ ΑΒ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ, είναι ένα σωματείο «φάντασμα». Κανείς από τους συναδέλφους μας δεν έχει δει τα μέλη του Δ.Σ. σε καμία εργατική κινητοποίηση ή διεκδίκηση ενώ πρακτικά, το σωματείο παραμένει αόρατο και στο συγκεκριμένο αγώνα της συναδέλφισσας Ελένης. Για την ακρίβεια, μέλη του σωματείου αυτού αποτελούν υψηλόβαθμα διοικητικά στελέχη της εν λόγω εταιρίας καθώς και περιφερειάρχες και διευθυντές καταστημάτων. Παραδειγματικά αναφέρουμε τον κ.Σιαμπάνη, υψηλόβαθμο διοικητικό στέλεχος στην διεύθυνση προσωπικού, και τον κ.Ξενουδάκη, περιφερειακό διευθυντή της αλυσίδας όπου ενώ αποτελούν «εκλεγμένα» μέλη του Δ.Σ του σωματείου, κατέχουν διοικητικές θέσεις που προωθούν την στυγνή εκμετάλλευση των εργαζομένων και αποφασίζουν απολύσεις και βλαπτικές μεταβολές για τους συναδέλφους. Επίσης, η συμμετοχή των συναδέλφων στις εκλογές του σωματείου γίνεται καθ’ υπόδειξην των διευθυντών καταστημάτων ή των περιφερειακών διευθυντών. Η άρνηση της συναδέλφισσας Ελένης να συμμετάσχει σ΄ αυτό το «φιάσκο» που δεν εκπροσωπεί τα συμφέροντα των εργαζομένων, αποτέλεσε αιτία στοχοποίησής της από την εργοδοσία.

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Στις 01/04/15 η επιθεώρηση εργασίας γνωμοδότησε υπέρ της απολυμένης συναδέλφισσας. Συγκεκριμένα, τα φύλλα αξιολόγησης της Ελένης που  επικαλέστηκε  η εργοδοσία ως «επιβαρυντικά στοιχεία» εναντίον της, έπαιξαν ρόλο αποδεικτικών όσον αφορά τη συνέπεια  και την προθυμία της συναδέλφισσας να καλύψει όλα αυτά τα χρόνια τα καθήκοντά της πάνω στο αντικείμενο της δουλειάς. Αυτό σε συνδυασμό με την άρνηση της εργοδοσίας να παρουσιάσει τον εσωτερικό κανονισμό της εταιρίας όπως και τον κατάλογο με τις απολύσεις-βλαπτικές μεταβολές των τελευταίων 2 χρόνων, έδωσαν στην επιθεώρηση μια σαφή εικόνα ότι πρόκειται για μια εκδικητική απόλυση και ως εκ τούτου καταχρηστική. Η επιθεώρηση  προτείνει την επαναπρόσληψη της συναδέλφισσας αλλιώς αρμόδια θα είναι τα δικαστήρια. Αξίζει εδώ να επισημάνουμε τον ενεργό ρόλο που έπαιξε ο αλληλέγγυος κόσμος που συμπαραστάθηκε εκείνη την ημέρα, ασκώντας πίεση στην εργοδοσία και δίνοντας κουράγιο στη συναδέλφισσά μας.
ΕΜΕΙΣ
Ως εργαζόμενοι-ες στο κλάδο του εμπορίου, πιστεύουμε πως αν οργανωθούμε στους χώρους εργασίας μας και συλλογικοποιήσουμε τις ανάγκες μας, μόνο τότε μπορούμε να βάλουμε φρένο στις αυθαιρεσίες των εργοδοτών μας. Μέσα από τα σωματεία μας, από εργατικές συλλογικότητες, από ορατές ή αόρατες επιτροπές εργαζομένων σε κάθε χώρο δουλειάς, μπορούμε να σπάσουμε τον φόβο και να υπερασπιστούμε όσα μας ανήκουν, τα δικαιώματα και τη συλλογική μας αξιοπρέπεια ως εργαζόμενοι. Ο αγώνας που δίνεται με αφορμή την διεκδίκηση της συναδέλφισσας Ελένης αφορά όλους τους εργαζόμενους και τις εργαζόμενες, ειδικότερα όσους εργάζονται στον κλάδο του εμπορίου και μοιράζονται κοινά προβλήματα και αγωνίες.

Καλούμε τους συναδέλφους και τις συναδέλφισσες που εργάζονται στα καταστήματα του «ΑΒ Βασιλόπουλου (ταμίες, αποθηκάριους, πωλητές κ.α.) σε συνάντηση-συζήτηση μακριά από τα βλέμματα των εργοδοτών και των ρουφιάνων τους στα γραφεία του Συλλόγου Βιβλίου – Χάρτου, Λόντου 6,
Στόχος μας να συζητήσουμε τα κοινά μας προβλήματα και να αναζητήσουμε τους τρόπους να απαντήσουμε σε αυτά.
AB

Η ανεργία στην εποχή της κρίσης και των μνημονίων έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις. Οι άνεργοι είμαστε περίπου 1,5 εκατομμύριο, 1.220.000 καταγεγραμμένοι, δεν υπάρχει εργατική οικογένεια χωρίς άνεργο, στην νεολαία αγγίζουμε το 60%, η μακροχρόνια ανεργία ξεπερνάμε το 70%, τα επιδόματα ανεργίας πετσοκόπηκαν και δίνονται μόνο στο 10% από εμάς ενώ την ίδια ώρα πάνω από 1 εκατομμύριο συνάδελφοι μας δουλεύουν και παραμένουν απλήρωτοι.
Οι εργοδότες αξιοποιούν την ανεργία για να διαλύσουν τα εργατικά δικαιώματα , θέλουν να εδραιώσουν ένα καθεστώς ΕΡΓΟΔΟΤΕΣ χωρίς ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ , ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ χωρίς ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ. Η κατάσταση αυτή φαίνεται ότι θα συνεχίζεται για χρόνια αφού η καπιταλιστική κρίση δεν ξεπερνιέται και η αντιδραστική πολιτική που τη συνοδεύει φορτώνει τα βάρη της στους εργαζόμενους.
Την στιγμή που η ανθρώπινη εργασία του χεριού και του πνεύματος παράγει σήμερα τέτοια επιστημονικά και τεχνικά επιτεύγματα που θα μπορούσαν  να μειώσουν δραστικά τον εργάσιμο χρόνο, να βελτιώσουν αποφασιστικά τις συνθήκες εργασίας και να ταΐσουν επαρκώς τον πλανήτη, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Η υποταγή του ανθρώπου και της φύσης στους νόμους του κέρδους και του ανταγωνισμού, μας οδηγούν στη σημερινή βαρβαρότητα, μας γυρίζουν δεκάδες χρόνια πίσω.
Η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, δεν φαίνεται να θέλει να πάρει μέτρα για να βρουν σταθερή εργασία με αξιοπρεπή μισθό και δικαιώματα οι άνεργοι. Όπως δημοσιές επενδύσεις για μεγάλα έργα, μείωση του χρόνου εργασίας, επαναφορά των ορίων συνταξιοδότησης άμεσα προ μνημονίων που θα δημιουργούσαν χιλιάδες θέσεις σταθερής εργασίας. Ακόμα και τα μετρά ανακούφισης των άνεργων (επίδομα ανεργίας, δωρεάν μετακινήσεις κλπ) έχουν εξαφανιστεί από τις εξαγγελίες και τις κυβερνητικές πρωτοβουλίες.
Δεν είναι λύση για εμάς τους άνεργους τα 5μηνα προγράμματα Κοινωφελούς Εργασίας της κυβέρνησης. Εμείς θέλουμε σταθερή και αξιοπρεπή δουλειά και όχι προγράμματα με μισθούς πείνας, χωρίς δικαιώματα που ανακυκλώνουν την ανεργία και παρέχουν φτηνό εργατικό δυναμικό στους εργοδότες.
Σαν Ενεργοί Άνεργοι, καλούμε του άνεργους να γίνουν ενεργοί. Πρέπει να πάρουμε την κατάσταση στα χέρια μας οι ίδιοι οι άνεργοι, οι απολυμένοι, οι άνθρωποι που εργάζονται στην επισφάλεια, οι νέοι που τελειώνουμε τις σχολές και δε βρίσκουμε δουλειά, οι γυναίκες που είμαστε από τα πρώτα θύματα. Να δημιουργήσουμε ένα μεγάλο πολιτικό κίνημα κατά της ανεργίας, να οργανωθούμε σε επιτροπές ανέργων παντού, διεκδικώντας την αξιοπρεπή διαβίωση των ανέργων και το βασικότερο δικαίωμα: ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗΝ ΣΤΑΘΕΡΗ ΑΞΙΟΠΡΕΠΗ ΕΡΓΑΣΙΑ. Συμμετέχουμε στην πορεία και δίνουμε μια πρώτη απάντηση στις 8 Μάη 18:00 Ομόνοια, διαδηλώνοντας για τα δικαιώματα μας. Αυτή την προσπάθεια πρέπει να την στηρίξουν και να συμβάλουν όλα τα σωματεία, οι φοιτητικοί σύλλογοι, οι συλλογικότητες γειτονιάς. Αυτή η πορεία ας είναι η αρχή, σαν Ενεργοί Άνεργοι το επόμενο διάστημα θα συνεχίσουμε την προσπάθεια συντονισμού και συσπείρωσης δυνάμεων για την πάλη κατά της ανεργίας.
ΔΙΝΟΥΜΕ ΜΙΑ ΠΡΩΤΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΤΙΣ 8 ΜΑΗ 18:30 ΟΜΟΝΟΙΑ,
ΑΝΕΡΓΙΑ ΣΤΟΠ, ΣΤΑΘΕΡΗ ΑΞΙΟΠΡΕΠΗΣ ΔΟΥΛΕΙΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ
ΝΑ ΜΗΝ ΠΛΗΡΩΘΕΙ ΤΟ ΧΡΕΟΣ, ΓΙΑ ΝΑ ΠΛΗΡΩΘΟΥΝ ΟΙ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

Να γίνουν τώρα προσλήψεις σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα με Σταθερές Σχέσεις εργασίας, με Συλλογική Σύμβαση και αξιοπρεπή μισθό. Κατάργηση των προγραμμάτων κοινωφελούς εργασίας/voucher, κατάργηση της διαθεσιμότητας.
Άμεση μείωση των ωρών εργασίας για να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας, για να αποκτήσει ελεύθερο χρόνο ο εργαζόμενος.
Επιδότηση για όλους τους ανέργους τώρα για όσο είναι άνεργοι, χωρίς προϋποθέσεις. Να μετρούν τα χρόνια της ανεργίας στα συντάξιμα.
Δωρεάν μετακίνηση στα ΜΜΜ για όλους τους άνεργους, διαγραφή όλων των προστίμων τους. Δωρεάν ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη
Όχι χαράτσια στους ανέργους, φοροαπαλλαγές, πάγωμα και διαγραφή των χρεών των ανέργων, καμιά κατοικία ανέργου στο σφυρί.

ΑΝΕΡΓΙΑ ΣΤΟΠ – ΣΤΑΘΕΡΗ ΑΞΙΟΠΡΕΠΗΣ ΔΟΥΛΕΙΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ
Να γίνουν προσλήψεις σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα με σταθερές σχέσεις εργασίας, με συλλογική σύμβαση και αξιοπρεπή μισθό. Κατάργηση των προγραμμάτων κοινωφελούς εργασίας/voucher, κατάργηση της διαθεσιμότητας
Επιδότηση για όλους τους ανέργους για όσο είναι άνεργοι, χωρίς προϋποθέσεις. Να μετρούν τα χρόνια της ανεργίας στα συντάξιμα
Δωρεάν μετακίνηση στα ΜΜΜ για όλους τους ανέργους, διαγραφή όλων των προστίμων τους. Δωρεάν ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη
Όχι χαράτσια στους ανέργους. Φοροαπαλλαγές, πάγωμα και διαγραφή των χρεών των ανέργων. Καμία κατοικία ανέργου στο σφυρί

ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ – ΟΡΓΑΝΩΣΗ – ΠΑΛΗ
ΔΙΕΚΔΙΚΟΥΜΕ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΜΑΣ ΣΤΗ ΔΟΥΛΕΙΑ
ΠΟΡΕΙΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ ΣΤΙΣ 8 ΜΑΗ ΣΤΙΣ 18:30 ΟΜΟΝΟΙΑ. ΘΑ ΕΙΜΑΣΤΕ ΟΛΟΙ ΕΚΕΙ

Ορισμός
Ο όρος αυτοδιαχείριση εμφανίστηκε για πρώτη φορά κατά τη δεκαετία του ’60 ως μια κατά λέξη μετάφραση του σερβοκροατικού όρου samo-upravlje, που περιέγραφε τη διαδικασία κατά την οποία οι εργάτες/τριες συμμετείχαν στη λήψη των αποφάσεων στις γιουγκοσλαβικές επιχειρήσεις. Οι αρμοδιότητές τους περιορίζονται εκ των πραγμάτων σε έναν ρόλο αμιγώς συμβουλευτικό, υποτασσόμενες στον κρατικό μηχανισμό. Επέστρεψε σαν όρος ξανά στο επίκεντρο των πολιτικών εξελίξεων κατά τη διάρκεια του Μάη του ’68 και πυροδότησε αρκετές θεωρητικές συζητήσεις αλλά στην πράξη περιορίστηκε σε κόλες χαρτί διαφόρων αριστερών πολιτικών ομάδων και κομμάτων για να ξαναέρθει στο προσκήνιο με το εργοστάσιο Lip.
Σε γενικές γραμμές η έννοια της αυτοδιαχείρισης χρησιμοποιείται με ασάφεια και χροιά περισσότερο ιδεολογική παρά πρακτική. Διατυπώνει μια αφηρημένη δημοκρατική και αλληλέγγυα διάρθρωση των οικονομικών, πολιτικών, κοινωνικών σχέσεων σε μία μη καπιταλιστική κοινωνία ή σε πιο εν τω βάθει αναλύσεις μια βαθμιαία κατάργηση των σημερινών σχέσεων παραγωγής. Σε θεωρητικό επίπεδο πάντα εμπνέεται από την ελευθερία την ισότητα και την αλληλεγγύη και αντιτίθεται στην κρατική εξουσία. Είναι προϊόν ιδεολογικό-πολιτικών αγώνων και το περιεχόμενό της αλλάζει ανάλογα με τις προθέσεις αυτών που την χρησιμοποιούν. Με λίγα λόγια μπορεί να συνοψιστεί ως την διαχείριση των κανόνων παραγωγής, την οργάνωση της εργασίας και την διάθεση του πλεονάσματος σε σχέση με την ευρύτερη οικονομία και θέτει ως ορίζοντα, χωρίς συγκεκριμένο τρόπο, την κατάργηση της εκμετάλλευσης από το κεφάλαιο.
Οι αναρχικοί προτείνουν την αυτοδιεύθυνση (συνώνυμη της αυτοδιαχείρισης) ως τρόπο συλλογικής οργάνωσης. Η αυτοδιαχείριση ή όπως γινόταν κατανοητή πριν την εμφάνιση της ως μοντέλο διαχείρισης μιας άλλης οικονομίας, στοχεύει ακριβώς στο να αναλάβει η εργατική τάξη και η κοινωνία συνολικά τη διαχείριση του συλλογικού της μέλλοντος, μέσω ενός τυπικού καταμερισμού, διαφόρων πεδίων της ζωής, της εργασίας, της εκπαίδευσης κ.λ.π. Όταν λέμε “καταμερισμού” εννοούμε την δυνατότητα που πρέπει να δοθεί στον καθένα να συμμετέχει άμεσα στη λήψη των αποφάσεων που επηρεάζουν την καθημερινή ζωή του δηλαδή τη δυνατότητα να καθορίζει πώς θα ζει, πώς θα δημιουργεί, πώς και τι θα παράγεται.
Υπάρχει επίσης η τάση να παρουσιαστεί μια ιστορική συνέχεια γύρω από την αυτοδιαχείριση, παρότι πρόσφατη, τσουβαλιάζοντας εγχειρήματα και επαναστάσεις επειδή συγκεντρώνουν χαρακτηριστικά όπως αντικρατισμό, αντιιεραρχία και άμεση δημοκρατία. Όσο περισσότερα νοήματα συμπιέζονται μέσα σε μια λέξη τόσο φτωχότερα γίνονται τα ιστορικά παραδείγματα και άλλο τόσο τα περιεχόμενα αλλάζουν συλλήβδην. Παραδείγματα όπως καταλήψεις που απαντούν σε κοινωνικές ανάγκες, αυτοδιαχειριζόμενοι χώροι, ριζοσπαστικές πρωτοβουλίες κατοίκων, αυτόνομοι εργατικοί και κοινωνικοί αγώνες βάζοντάς τα κάτω από μια λέξη-ομπρέλα χάνουν την ιστορική συνθήκη που τα δημιούργησε, την πρωτοβουλία των ανθρώπων που πρωταγωνίστησαν για να τα δομήσουν καθώς και το περιεχόμενο που απέκτησαν μέσα στην διαδικασία εξέλιξής τους.
Έχει παρατηρηθεί ακόμα και το βάπτισμα σε αυτοδιαχειριζόμενα παραδείγματα των ρώσικων κατειλημμένων εργοστασίων την περίοδο του ’17 καθώς και των ισπανικών κολεκτίβων στον εμφύλιο του ’36 επειδή οι λέξεις που εμφανίζονται είναι ίδιες.
Στη Ρωσία του ’17 οι εργάτες θέσπιζαν διατάγματα τα οποία συμπεριλάμβαναν ότι: “Οι επιτροπές ελέγχου δεν πρέπει να αρκούνται στην επίβλεψη αλλά πρέπει να αποτελούν τα κύτταρα του μέλλοντος που ήδη από σήμερα προετοιμάζουν τη μεταβίβαση της παραγωγής στα χέρια των εργατών”. Παράλληλα τα συνθήματα για την κατάληψη της γης και των εργοστασίων, για τη δήμευση της περιουσία της αστικής τάξης και την κατάργηση της ατομικής ιδιοκτησίας δηλώνουν ξεκάθαρα τις επαναστατικές διεργασίες εκείνων των χρόνων, την αδυναμία του κράτους και την ενεργητικότητα των καταπιεσμένων.
Όσο για την Ισπανία του ’36 που αριθμούσε 1865 κολεκτίβες στη βιομηχανία, την αγροτική παραγωγή και τον χώρο των υπηρεσιών απασχολώντας μεταξύ 1,2 και 1,4 εκατομμύρια εργαζόμενοι μαζί με τις οικογένειές τους μάλλον απέχει λίγο από τα σημερινά “αυτοδιαχειριζόμενα” εργοστάσια τόσο σε αποδοχή, ακόμα και στην Αργεντινή, όσο και στην οργάνωση της παραγωγής. Πόσο μάλλον σε μια ιστορική συγκυρία όπου η κομμουνιστική οικοδόμηση γίνεται ταυτόχρονα με την πολεμική αντιπαράθεση με τις φασιστικές δυνάμεις.
Αργεντινή
Τα παραδείγματα της Αργεντινής είναι αυτά που αποτελούν σήμερα, περισσότερο για τους Ευρωπαίους παρά για τους Αργεντινούς,τον ιδεολογικό φάρο των υποστηρικτών της “αυτοδιαχείρισης”. Συγχρόνως αποτελεί και την καλύτερη περίπτωση για την εξέταση του κινήματος, των συνθηκών και των αναγκών που το δημιούργησαν, της αποδοχής του καθώς και των αδυναμιών του.
Η Αργεντινή στις αρχές του 2000 αντιμετωπίζει υψηλή ανεργία της τάξης του 21%, περίπου εικοσιένα εκατομμύριο πολίτες ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας και σχεδόν δέκα εκατομμύρια από αυτούς μέσα σε πλήρη εξαθλίωση. Το 70% των νοικοκυριών με συνολικό εισόδημα μικρότερο των 250 ευρώ και ο πραγματικός μισθός είναι 54% μικρότερος από το 1975. Οι αριθμοί αυτοί είναι το αποτέλεσμα μιας διαδικασίας φτωχοποίησης και παράδοσης των βασικών οικονομικών πυλώνων στο μονοπωλιακό κεφάλαιο, μια διαδικασία που ξεκίνησε από τη δικτατορία του 1976.
Κατά την οικονομική κρίση του Δεκέμβρη 2001 τα αφεντικά παρατούν μαζικά τις επιχειρήσεις τους και τις αφήνουν στη μοίρα τους αφού είναι πια ζημιογόνες. Ως άμεση και αυθόρμητη απάντηση οι εργάτες και εργάτριες τις ανακτούν για να τις θέσουν και πάλι σε λειτουργία. Η ανάγκη οργάνωσης προέκυψε τις περισσότερες περιπτώσεις τη στιγμή του κλεισίματος των επιχειρήσεων και της φυγής των αφεντικών, μετά από απολύσεις και αναστολή λειτουργίας και συνήθως χωρίς να έχουν προηγηθεί διεκδικητικοί αγώνες. Με λίγα λόγια οι εργαζόμενοι βρίσκονται προ τετελεσμένων γεγονότων.
Αυτό ήταν κιόλας το γενικό πλαίσιο στο οποίο συντελέστηκε η ανάκτηση των εργοστασίων, η υπεράσπιση δηλαδή των θέσεων εργασίας ούτως ώστε να μην βρεθούν ολόκληρες οικογένειες στον δρόμο και με την βεβαιότητα ότι η ανεργία θα τους κυνηγάει πολύ καιρό. Με αυτή τη κατεύθυνση πολλά ρεύματα της αριστεράς επιχείρησαν να εξετάσουν το ζήτημα κυρίως σε αντιπαράθεση με όσους υπερασπίζονται τους συνεταιρισμούς και όσων είναι υπέρ του εργατικού ελέγχου. Παράδειγμα σύμφωνα με τη πρόταση εργατριών της κλωστοϋφαντουργίας Brukman το εργοστάσιο πρέπει να απαλλοτριωθεί χωρίς αποζημίωση, το κράτος να παράσχει ένα αρχικό κεφάλαιο ως επιχορήγηση, να αναλάβει την καταβολή των μισθών χωρίς όμως να έχει λόγο στην παραγωγή. Με λίγα λόγια το κράτος να πληρώνει και οι εργάτες να είναι υπεύθυνοι για τη διαχείριση, τον σχεδιασμό και την πώληση. Απαλλοτρίωση βέβαια με την προϋπόθεση το εργοστάσιο να υιοθετήσει μορφή συνεταιρισμού ως νομικό πρόσωπο όπως έχει γίνει στις περισσότερες περιπτώσεις των ανακτημένων επιχειρήσεων (ΑΝ.ΕΠ).
Η έννοια της αυτοδιαχείρισης, όπως αναφέρθηκε προσλαμβάνει διαφορετικά χαρακτηριστικά ανάλογα με το ποιες ομάδες ή κόμματα την προτάσσουν. Ωστόσο διακρίνονται δύο κεντρικές τάσεις. Η πρώτη ενθαρρύνει τη δημιουργία συνεταιρισμών και την αξιοποίηση των κερδών για την ενίσχυση της παραγωγικής δραστηριότητας (βλέπε ενίσχυση της εθνικής οικονομίας) ενώ η δεύτερη υποστηρίζει την κρατικοποίηση υπό εργατικό έλεγχο με σκοπό τα κέρδη να επιστρέφουν στο κοινωνικό σύνολο. Πέρα και ανεξάρτητα όμως από αυτές τις αντιλήψεις οι εργαζόμενοι κατάφεραν να διατηρήσουν τις θέσεις εργασίας, εξάλειψαν τις ιεραρχίες στους πιο πολλούς συνεταιρισμούς και επέβαλαν κανονισμούς για τη δίκαιη κατανομή του εισοδήματος. Από την άλλη πλευρά η εμπλοκή των κομμάτων στο κίνημα των ΑΝ.ΕΠ. έχει αποδώσει τους καρπούς της προσφέροντας πολλούς υποψήφιους στα ψηφοδέλτια κατά τις εκλογικές περιόδους.
Στο σημείο που πρέπει να επικεντρωθούμε είναι αυτό των σχέσεων παραγωγικών και κοινωνικών που δημιουργούνται μέσα από αυτή την πρακτική καθώς και τον τρόπο που αντιμετωπίζει η κρατική εξουσία και το κεφάλαιο αυτό το κίνημα αφού θεωρητικά τουλάχιστον είναι αντιπαραθετικό με τον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής και το κράτος.
Για παράδειγμα, η chilavert τελούσε υπο κατάληψη για οκτω μήνες. Η υποβάθμιση της εταιρίας από την εργοδοσία είχε ξεκινήσει πολλά χρόνια πριν, με επιδείνωση των συνθηκών, σταμάτημα των επενδύσεων, καθυστερήσεις στους μισθούς και απολύσεις. Από τους 30 εργαζόμενους που απασχολούσε η Gaglinone (η αρχική εταιρία) πριν από χρόνια, τελικά απέμειναν.

[[[σταλθηκε με μαιηλ στο μπλογκ]]]