http://biom-metal.blogspot.gr/2014/05/blog-post_29.html
Αρχείο κατηγορίας ΑΥΤΟΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ
Αλληλεγγύη στο Flaskô: ένα εργοστάσιο υπό εργατικό έλεγχο στη Βραζιλία
Το εργοστάσιο έχει καταληφθεί εδώ και 11 χρόνια, και ήταν ανενεργό για τρεις μήνες αφότου το αφεντικό απέλυσε τους εργάτες και πούλησε τα μηχανήματα. Η κατάληψη έγινε μετά την κατοχή δύο άλλων εργοστασίων (Cipla και Interfibra) του ίδιου επιχειρηματικού ομίλου. Σε αυτά τα εργοστάσια, το κράτος παρενέβη, απολύοντας τους εργάτες και τη διαλύοντας τους κλάδους.
Η νομική ανασφάλεια είναι σοβαρή – τα μηχανήματα και τα εργαλεία του εργοστασίου δημοπρατούνται από την κυβέρνηση – αλλά ευτυχώς, δεν υπάρχει αγοραστής.
Το επιθυμητό αποτέλεσμα της γραφειοκρατικής διαδικασίας είναι το τέλος αυτών των λόγων ανησυχίας, και η δικαστική αβεβαιότητα των εργατών. Τα χρέη του πρώην εργοδότη του έχουν κάνει τον αγώνα του εργατών να καταλήξει απαιτώντας εθνικοποίηση, αλλά υπό εργατικό έλεγχο.
Υπάρχει μια εκστρατεία συγκέντρωσης υπογραφών online τώρα προκειμένου να αναγκάσει τους γερουσιαστές στη Βραζιλία να δώσουν το Flaskô στους εργάτες, και να το εθνικοποιήσουν, απαλλάσσοντας τους εργάτες από τα χρέη που είχαν συσσωρευθεί από τους πρώην εγκληματίες εργοδότες τους. Χρειάζονται βοήθεια, αλληλεγγύη και υποστήριξη. Παρακαλώ βοηθήστε να αυξηθεί η προβολή του θέματος κάνοντας share αυτό το άρθρο/κόμικ και την έκκληση με αυτό το hashtag:
#flaskonosenado
ΠΗΓΗ:http://aixmi.wordpress.com/2014/05/19/αλληλεγγύη-στο-flasko-ένα-εργοστάσιο-υπό-ερ/flasko/
Μήνυμα αλληλεγγύης στους Τούρκους ανθρακωρύχους από τους εργαζόμενους της ΒΙΟ.ΜΕ.
Οι εργαζόμενοι της ΒΙΟ.ΜΕ. έχοντας συνεχείς επαφές και ανταλλάσσοντας συνεχώς εμπειρίες με συναδέλφους από την Τουρκία, αποστέλλουμε την βαθιά μας θλίψη προς τους ανθρακωρύχους αδελφούς μας και στις οικογένειες τους και αναρωτιόμαστε ενώ είναι τόσο καλά τα ανθρακωρυχεία γιατί συνέβη ένα τόσο μεγάλο ατύχημα;
Τι δουλειά είχε ένας δεκαπεντάχρονος μέσα στα ορυχεία; την στιγμή που η κυβέρνηση της Τουρκίας αναρωτιέται τι δουλειά είχε ένας δεκαπεντάχρονος σε διαδήλωση .
Συνάδελφοι και συναδέλφισσες δεν είναι ατύχημα είναι δολοφονία και έτσι πρέπει να δικάσει τους φυσικούς και ηθικούς αυτουργούς η τουρκική δικαιοσύνη .
Είμαστε ταξικά αδέλφια και οφείλουμε να στηρίξουμε τα αδέλφια μας
Με αγανάκτηση και αγωνιστικότητα οι εργαζόμενοι στην ΒΙΟ.ΜΕ.
Μαθήματα Ελευθεριακής Σκέψης και Πράξης από ένα εξάχρονο
Το ελευθεριακό σχολείο Paideia στη Μέριδα της Ισπανίας
H παρακάτω προσπάθεια προέκυψε μετά από επίσκεψη συντρόφων από τη συλλογικότητα F.A.R.M.A και την κατάληψη κτήματος Πραποπούλου, για 3 ημέρες στο ελευθεριακό σχολείο Παιδεία στη Μέριδα της Ισπανίας το Πάσχα του 2008.
Τα κείμενα είναι μεταφράσεις από τα ισπανικά βιβλία:Paideia:25 anos de educacion libertaria και Paideia:Escuela Libre.Άλλη μια μέρα στο σχολείο…
Ξυπνήσαμε γρήγορα, ήπιαμε ένα καφέ και κατεβήκαμε τρέχοντας στο δρόμο για να προλάβουμε το σχολικό. Οι αναμνήσεις από τα σχολικά μας χρονιά ήταν ήδη εκεί… Περιμέναμε λίγο, παρέα με τους γονείς, τα παιδάκια και τα χαμόγελά τους. Στο σχολικό γνωρίσαμε ένα σύντροφο από την Μαδρίτη που ήταν στο σχολείο για ένα μήνα κάνοντας μια εργασία. Σπούδαζε παιδαγωγική ή κάτι σχετικό. Ένα ένα τα παιδιά άρχισαν να μας ρωτάνε «Από πού είστε;» και «Τι κάνετε εδώ;». Αρχίσαμε την κουβέντα και πλησιάζοντας αργά προς το σχολείο, οι αναμνήσεις μας έφευγαν και ανοίγονταν μπροστά μας κάτι άλλο, ανθρώπινο, συντροφικό και ελεύθερο.
Φτάνοντας στο σχολείο κατεβήκαμε από το λεωφορείο και όλα τα μεγαλύτερα παιδιά πήραν από το χέρι τα μικρά (δυο μέχρι τεσσάρων χρονών) και σιγά σιγά περπάτησαν προς το χώρο που περνάγανε την μέρα τους τα μικρά. Περιμένοντας και εμείς έξω από το λεωφορείο, μας πήραν και εμάς από το χέρι τα μικρά, νομίζοντας από συνήθεια πως θα τα οδηγούσαμε κάπου αλλά στην ουσία, αυτά μας οδηγούσαν με τα απλά τους λόγια και βήματα στο εσωτερικό του σχολείου. Μπαίνοντας στις αίθουσες και βλέποντας τα να κατεβάζουν τις καρέκλες, που είχαν σχεδόν το ίδιο μέγεθος με αυτά, από τα τραπέζια που και αυτά ήταν στο ύψους του κεφαλιού τους, αρχίσαμε να μπαίνουνε στο κλίμα.
Όλα άρχισαν να κυλούν στο σχολείο, όπως κάθε μέρα, με τις συλλογικές εργασίες. Παιδάκια άρχισαν να σκουπίζουν το πάτωμα με σκούπες και φαράσια, με πολλή έμπνευση και διάφορους τρόπους μιας και ήταν πολύ μεγαλύτερα από αυτά, μιλώντας, τρέχοντας, με χαρά.
Εμείς στεκόμασταν εκεί, παρατηρώντας χωρίς να ξέρουμε τι να κάνουμε. Αποφασίσαμε να δράσουμε. Σταματήσαμε δυο κοριτσάκια και τα ρωτήσαμε…Αυτή ήταν η αφορμή για να μαζευτούν και να μας ξεναγήσουν στο σχολείο. Μας εξήγησαν για τις συλλογικές εργασίες, το παιχνίδι, τον κήπο, το φαγητό, τις κάρτες δεσμεύσεων, την συνέλευση, την διαχείριση των οικονομικών και την πνευματική εργασία. Αφού γυρίσαμε τους χώρους, ξαπλώσαμε στο πάτωμα και κουβεντιάζαμε. Χρειαζόμασταν την πληροφορία αλλά πιο πολύ απ’ όλα χρειαζόμασταν τα απλά και παιδικά τους λόγια, τις κινήσεις τους. Κάτι περίεργο είχε αρχίσει να συμβαίνει όσο περνούσε η ώρα. Συνειδητοποιούσαμε πως αυτά τα κοριτσάκια που μας έφταναν ίσα ως την τσέπη του παντελονιού, ήταν συντρόφισσες.
Αυθόρμητα (τρομάρα μας!) αποφασίσαμε να προβοκάρουμε… Ρωτάμε…
Έχετε πάρει ποτέ μαθήματα ελευθεριακής σκέψης και πράξης από ένα εξάχρονο;
Είναι ότι πιο απελευθερωτικό, ελπιδοφόρο και ουτοπικό μπορεί να συμβεί. Δεν μπορέσαμε να πούμε κάτι. Απλά θυμηθήκαμε τις ατελείωτες συνελεύσεις, χωρίς προτάσεις, χωρίς διάθεση για διάλογο και σύνθεση, χωρίς αποτελέσματα. Για να ξεπεράσουμε την έκπληξη και την αμηχανία μας, ξεκινήσαμε ένα παιχνίδι με παλαμάκια, το «Αν θέλεις να χορέψεις;» που συνήθιζαν να παίζουν τα παιδιά…
Περπατώντας στον χώρο, διαβάζαμε τα ρητά στους τοίχους. Μίλαγαν για την αλληλεγγύη, την ισότητα, την αυτοδιάθεση, την ελευθερία. Είχαμε μπει σε μια διαδικασία μάθησης, ρουφάγαμε την ουτοπία με όλες μας της αισθήσεις, το συναίσθημα και την σκέψη.
Μετά το πρωινό, ήρθε η ώρα της πνευματικής εργασίας. Κάποια παιδιά ήταν σε ένα μεγάλο τραπέζι και διάβαζαν, άλλα είχαν βιβλία στον κήπο, μόνα τους ή σε ομάδες. Εμείς πήγαμε σε ένα εργαστήριο(δηλαδή μάθημα) «Δημιουργικών Μαθηματικών» με παιδάκια 5-7 χρονών. Μόνα τους κάθονταν στα θρανία, σηκώνονταν στον πίνακα, έπαιρναν τον λόγο, έκαναν πράξεις, διόρθωναν το ένα το άλλο. Εκεί βρισκόταν και μια ενήλικας. Όταν κόλλαγαν κάπου, σήκωνε το χέρι, έπαιρνε τον λόγο όπως όλοι και όλες και βοηθούσε την κατάσταση. Μετά το εργαστήριο της ζητήσαμε να μας πει λίγα λόγια για το πώς λειτουργούν τα εργαστήρια. Ήταν η πρώτη μας επαφή με ενήλικα, αρκετές ώρες μετά την άφιξη μας στο σχολείο.Κατεβαίνοντας κάτω είδαμε δυο κοριτσάκια συγχισμένα. Συνειδητοποιήσαμε πώς δεν είχαμε δει άνθρωπο να κλαίει, να γκρινιάζει ή να φωνάζει ως τότε. Δεν καταλάβαμε τι έγινε, μέχρι την ώρα της γενικής συνέλευσης που τέθηκε το θέμα, αλλά είδαμε πως διαχειρίστηκαν το πρόβλημα. Το ένα κοριτσάκι προσπαθούσε να πείσει το άλλο πως έπρεπε να μιλήσουν για αυτό που είχε συμβεί μεταξύ τους και να μην το αφήσουν άλυτο. Το άλλο κοριτσάκι δεν ήθελε να μιλήσει και έτσι η ομάδα στην οποία συμμετείχαν τα κορίτσια, κάλεσε επιτόπου συνέλευση. Κουβέντιασαν λίγο και αποφάσισαν να το αφήσουν για την κεντρική συνέλευση του σχολείου. Αργότερα μάθαμε πως διαχειρίζονται τα προβλήματα στις διαπροσωπικές τους σχέσεις με την λογική πως πρέπει να λύνονται όταν προκύπτουν, με εργαλεία τον διάλογο και χωρίς βία, γιατί αν αφεθούν τότε πολλαπλασιάζονται σε άλλα, δηλαδή λειτουργούν σαν αφορμές για προστριβές ξεχνώντας με τον καιρό το αρχικό πρόβλημα.
Ήταν ένας διάλογος και σκέψεις που δεν μπορούσαμε να τα μεταφέρουμε ούτε καν σε μεγαλύτερες ηλικίες. Δεν είχαμε τις αναφορές. Πως διαχειρίζονταν έτσι τα παιδιά τις σχέσεις τους; Πως διαχειριζόμαστε τις δικές μας; Έχουμε το θάρρος να αντιμετωπίσουμε με ειλικρίνεια και διάθεση για λύση, χωρίς εξουσιαστικές σχέσεις, ανταγωνισμούς και βία, τα προβλήματα που προκύπτουν ανάμεσα μας;
Η εμπειρία είχε αρχίσει να γίνεται ριζοσπαστική, η εμβάθυνση στην ελευθεριακή σκέψη αναπόφευκτη και ιδιαίτερα συναρπαστική μιας και οι οδηγοί μας σε αυτό το ταξίδι ήταν οι πιο μικροί σύντροφοι και συντρόφισσες που είχαμε γνωρίσει ποτέ.
Συνεχίσαμε να περιφερόμαστε, να μιλάμε, να παίζουμε, να ρωτάμε, ώσπου ήρθε η ώρα για την κεντρική συνέλευση της εβδομάδας και σιγά σιγά άρχισαν να συγκεντρώνονται τα παιδιά. Υπήρχε συντονιστής που έδινε τον λόγο, κρατούσαν πρακτικά (ένας από τους πιο σοβαρούς λόγους για να μάθουν να γραφούν και να διαβάζουν, απ’ ότι μάθαμε αργότερα), συμμετείχαν οι ενήλικες ισότιμα με τα παιδιά και παραβρισκόμασταν και εμείς. Είδαμε πολύ μικρά και μεγάλα παιδιά να παίρνουν το λόγο, σχεδόν όλα και να μιλάνε για τα θέματα που τους απασχολούν, να κάνουν προτάσεις για λύσεις, να σέβονται όποιον μιλούσε και να μιλάνε με ειλικρίνεια. Είδαμε την αλληλεγγύη που υπάρχει μεταξύ τους, τα μικρά παιδάκια που κάθονταν στα πόδια των μεγαλύτερων, τις πολύ ουσιαστικές τοποθετήσεις των ενηλίκων και την βροχή από ευρηματικές προτάσεις για λύση κάθε είδους θέματος και προβλήματος που προέκυπτε.
Ήταν μια συνέλευση τριών ωρών που μέσα από πολύ ανθρώπινες, αλληλέγγυες, μη βίαιες αλλά διαλεκτικές, οριζόντιες διαδικασίες κατέληξε σε πολλά αποτελέσματα για την καλύτερη αυτοδιαχείριση της καθημερινότητας όλων στο σχολείο. Μια συνέλευση παράδειγμα που θα κουβαλάμε μέσα μας για πολύ καιρό.
Έτσι, και με πολλά άλλα που θα ανακαλύψουμε στην πορεία, κύλισαν οι τρεις μέρες στο ελευθεριακό σχολείο «Παιδεία», ένα σχολείο και για εμάς, το πρώτο πραγματικό σχολείο, που μας βοήθησε να κατανοήσουμε καλύτερα τις ατομικές και συλλογικές μας πρακτικές, στα πλαίσια της ελευθεριακής σκέψης, στον μακρύ δρόμο προς την αναρχική ουτοπία και την διερεύνηση – διεύρυνση της ελευθερίας.
Γυρνώντας στην πόλη το απόγευμα ξαπλώσαμε στα γρασίδια…Προσπαθούσαμε να κατανοήσουμε αυτό που είχαμε ζήσει. Τόσο ριζοσπαστικό και ταυτόχρονα τόσο αυθόρμητο, φυσικό και ελεύθερο. Ο καθένας και η κάθε μια με το δικό της και το δικό του βήμα, αλλά όλοι και όλες μαζί, προς την ελευθερία.
…και τότε ήρθε σαν αστραπή, η δική μας ανάμνηση, τα δικά μας σχολικά χρόνια, οι εξετάσεις, οι παρουσίες, το κουδούνι, τα χριστιανικά και εθνικά σύμβολα, οι φωνές και τα κλάματα, οι δάσκαλοι, η καταστολή, η απάθεια και η υποταγή, η αντίδραση, η απέχθεια για την γνώση, ο ανταγωνισμός, η ψυχολογική και σωματική βία…
Που ήταν όλα αυτά, όλες αυτές τις μέρες στο σχολείο που βρισκόμασταν;
Σιγά σιγά αισθανόμασταν τι μας είχαν στερήσει… Τι μας είχαν αρνηθεί… Φύγαμε με μια υπόσχεση. Να κάνουμε ότι μπορούμε, για να μην στερήσουμε και εμείς τα ίδια από τις επόμενες γενιές…Αντί Επιλόγου
Στο κόσμο έχουν υπάρξει και υπάρχουν αρκετά ελεύθερα σχολεία, δημοκρατικά σχολεία, ελευθεριακά.. πολλά από τα οποία είτε είναι λιγότερο αυταρχικά από τα ¨κανονικά¨ και οι μαθητές-τριες συμμετέχουν στη λήψη αρκετών αποφάσεων, αλλά ο έλεγχος και η υπακοή είναι ορατοί, είτε δεν αμφισβητούν τις κυρίαρχες κοινωνικές δομές και δεν σκοπεύουν στη κοινωνική αλλαγή. Το ελευθεριακό σχολείο Paideia από την άλλη, είναι ένα παράδειγμα όπου τα ελευθεριακά, αντιεξουσιαστικά προτάγματα εφαρμόζονται στην πράξη και ταυτόχρονα γίνεται μια ριζοσπαστική κριτική της κοινωνικής κατάστασης, του πολιτικού συστήματος, των οικονομικών σχέσεων, των σχέσεων μεταξύ φύλων και κάθε σχέσης εξουσίας.
Η Paideia είναι ένας ζωντανός και υπαρκτός χώρος που δείχνει πως τα προτάγματα και οι προτάσεις μας για την κοινωνική οργάνωση δεν είναι κάποιες ουτοπικές, ασαφείς διακηρύξεις, αλλά μπορούν να πάρουν σάρκα και οστά ακόμα και σήμερα σε ένα τόσο εχθρικό περιβάλλον. Είναι ένας τόπος όπου και εμείς οι ίδιοι μπορούμε να κατανοήσουμε βαθύτερα, να γνωρίσουμε καλύτερα και να αγγίξουμε τον κόσμο για τον οποίο παλεύουμε. Είναι ένα εργαστήριο συνεχούς πειραματισμού, από όπου μπορούμε να μάθουμε λίγο περισσότερο τί είναι η ελευθερία: ατομική και συλλογική, τί είναι ο διάλογος, πώς να συμβιώνουμε χωρίς βία, τί είναι η οριζόντια συνέλευση, να μάθουμε, να γνωρίσουμε…
Να μάθουμε και για τον ατομικό μας δρόμο προς την ελευθερία, αλλά και για τον τρόπο με τον οποίον συμμετέχουμε και συμβιώνουμε με άλλους ανθρώπους σε συλλογικές διαδικασίες περπατώντας μαζί προς την κοινωνική απελευθέρωση.Η κυρίαρχη εκπαίδευση αποτελούσε και αποτελεί ίσως τον σημαντικότερο μηχανισμό ελέγχου, χειραγώγησης και δημιουργίας πειθήνιων προσωπικοτήτων μέσα από μια νεκρή διαδικασία που γεμίζει τους ανθρώπους με φοβίες, άγχη και τους κάνει ανταγωνιστικούς. Από την άλλη, όταν κομμάτια της κοινωνίας παίρνουν την εκπαίδευση στα χέρια τους από τα κάτω, δημιουργούν διαδικασίες ζωντανές που κάνουν τους ανθρώπους που συμμετέχουν σε αυτές πιο ελεύθερους και ευτυχισμένους και συμβάλλουν στη κοινωνική αλλαγή. Τέτοια παραδείγματα υπάρχουν στα Ζαπατιστικά σχολεία, στα αυτοοργανωμένα σχολεία ιθαγενικών ,και όχι μόνο, κινημάτων ανά τον κόσμο, σε εργαστήρια και μαθήματα σε αυτοδιαχειριζόμενους χώρους και καταλήψεις, σε παιδικά στέκια και σε σχολεία όπως η Paideia.
Έτσι, είναι ιδιαίτερα σημαντικό για μας να απελευθερώσουμε τη δυναμική της δημιουργικότητας μας και να προσπαθήσουμε στο ΤΩΡΑ και στο ΕΔΩ να χτίσουμε διαδικασίες μάθησης όπου η ελευθερία, η αλληλεγγύη και η ισότητα θα αποκτούν υπόσταση καθημερινά στη πράξη, στη ζωή μας.
Οι σύντροφοι που βρέθηκαν εκεί…>>> Ιστοσελίδα του σχολείου: http://paideiaescuelalibre.org
>>> Κατάληψη κτήματος Πραποπούλου: http://protovouliaxalandriou.blogspot.gr
![[IMG]](http://osarena.net/wp-content/uploads/2014/05/Screenshot61.png)
Το ελεύθερο σχολείο Παιδεία δημιουργήθηκε στη Μέριδα τον Ιανουάριο του 1978, μετά από πρωτοβουλία τριών γυναικών αφοσιωμένων στο χώρο της εκπαίδευσης και έχοντας ξεκάθαρες ιδεολογικές αναφορές. Μπροστά στο αδύνατο να πραγματοποιήσουν μια ελεύθερη εκπαίδευση στο δημόσιο σχολείο αποφάσισαν να δημιουργήσουν το Ελεύθερο Σχολείο Παιδεία.
Η φιλοσοφία που διέπει το Ελεύθερο Σχολείο είναι μια αναρχική φιλοσοφία που υπερασπίζεται πρώτα από όλα μια ηθική της αναρχίας. Σκοπό έχει τη δημιουργία ενός τύπου ανθρώπου, που μέσα από την καθημερινότητα μαθαίνει να ζει, ζώντας σε ανθρώπινες σχέσεις διαμετρικά αντίθετες από τις καθιερωμένες. Από αυτές που έχει επιβάλλει ένα σύστημα εξουσιαστικό στη δομή του, φιλελεύθερο στην οικονομία του και πολύ περιορισμένο δημοκρατικά σε ό,τι αφορά το σεβασμό των ατομικών ελευθεριών . Παράλληλα χωρίς να ξεχνά τη φασιστική κληρονομιά της συγκεκριμένης χώρας ,με την οποία έχουν μεγαλώσει τέσσερις γενιές ισπανών-ισπανίδων.
Το Ελεύθερο Σχολείο υπερασπίζεται τον αναρχισμό σαν μια ουτοπία, θεωρώντας τoν σαν μια ανθρώπινη διαδικασία εξέλιξης, δημιουργίας, αλλαγής, αναζήτησης και πολιτισμού με στόχο να παράξει ένα τρόπο σκέψης που επαναστατικοποιεί τις διαπροσωπικές σχέσεις και τις σχέσεις μεταξύ ομάδων, μέσα από μια διαδικασία εσωτερικής επανάστασης, για να μπορέσουμε να πραγματοποιήσουμε μια άλλη επανάσταση εξωτερική, που θα προκαλέσει μια σημαντική μεταβολή στις υπάρχουσες δομές, στις σχέσεις και στους τρόπους επικοινωνίας.
Αυτή η προσωπικότητα που το Ελεύθερο Σχολείο προσπαθεί να διαμορφώσει βασίζεται στην ίδια την ηθική της Αναρχίας που μεταβάλλει τον υπάρχοντα τρόπο ζωής εγκαθιστώντας σχέσεις Ισότητας. (μεταξύ φύλων, ηλικιών, φυλών, κουλτούρας και κοινωνικών τάξεων.) και Αλληλεγγύης, όπου η αμοιβαία βοήθεια εξαλείφει την ανασφάλεια και την ανθρώπινη μοναξιά. και ταυτόχρονα δεν παράγει μάζες πανομοιότυπες στη σκέψη που χρειάζονται προστατευτισμούς κρατικούς ή πατερναλιστικούς. Το Ελεύθερο Σχολείο εφαρμόζει και χρησιμοποιεί την ατομική και συλλογική Ελευθερία πάνω στη βάση της λήψης ευθυνών σύμφωνα με τις δυνατότητες του κάθε ανθρώπου. Υπερασπίζεται και καθιερώνει τη Δικαιοσύνη την οποία θεωρεί ως «συνεισφορά του καθενός και καθεμίας σύμφωνα με τις δυνατότητές του-της προς καθένα και καθεμία σύμφωνα με τις ανάγκες του-της». Η Δημιουργικότητα λειτουργεί ως αναζήτηση νέων τρόπων ζωής και κοινωνικής οργάνωσης, η αυτοδιαχείριση ως εναλλακτική στην ιεραρχία και η συνέλευση ως αποφασιστικό και συμβουλευτικό όργανο για κάθε τι που αφορά τη συλλογικότητα.Ο τελικός σκοπός είναι η αναζήτηση του αυτοκαθορισμού και της ευτυχίας.
από το φόρουμ του osarena.net
Στα χέρια των απλήρωτων εργαζόμενων ο «Best 92.6»
Αίσιο τέλος για την πολύμηνη περιπέτεια των παιδιών που συμμετείχαν στο team του πολύπαθου ραδιοσταθμού των πτωχευμένων «Εκδόσεων Λυμπέρη». Η συχνότητα περνάει κι επισήμως στα χέρια τους. Λαμπρά. Τους προσφέρεται, για να είμαστε ακριβείς και σύμφωνα με όσα αναφέρει η κείμενη νομοθεσία, «η δυνατότητα χρησιμοποίησης της άδειας». Και εγκρίνεται από το ΕΣΡ, εγκρίθηκε σήμερα, «η περιέλευση του σταθμού» σε αυτούς. Η συχνότητα του «Best 92.6», εκείνη που αν θυμάστε λίγο έλειψε να καταλήξει στο κράτος τον περασμένο Οκτώβριο. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΕΣΡ κ. Ιωάννη Λασκαρίδη, την αίτηση αυτοδιαχείρισης στην ανεξάρτητη αρχή υπέγραψαν συνολικά 29 άτομα. O «Best 92.6» το τελευταίο διάστημα δεν εκπέμπει καν πρόγραμμα, ούτε μουσική δεν παίζει, παραμένει απλώς ανοιχτός ο πομπός του στον Υμηττό να εκπέμπει κενό σήμα.
Τώρα αρχίζουν τα δύσκολα όμως. Και τα… έξοδα. Είναι ικανοί οι πρώην εργαζόμενοι του σταθμού, έχουν τη δυνατότητα δηλαδή, αντέχουν, να «υλοποιήσουν» την άδεια του ΕΣΡ; Βέβαια, από τη σημερινή σημαντική απόφαση μέχρι την επιστροφή του Best στα FM πάντως, η απόσταση είναι πολύ μεγάλη. Σε αντίθεση με τους εργαζόμενους του «Flash 96» και του «Nitro 102.5» των οποίων η αίτηση επίσης εγκρίθηκε από το ΕΣΡ, αυτοί εδώ δεν διαθέτουν ούτε μηχανήματα στην κατοχή τους, ούτε στούντιο, ούτε πομπούς.
Σημειώστε και κάτι ακόμα: όσες αιτήσεις αυτοδιαχείρισης ένέκρινε έως τώρα το ΕΣΡ παραμένουν στο συρτάρι του Σίμου Κεδίκογλου. Ο κύριος υπουργός δεν έχει υπογράψει ούτε μία. Γιατί, άραγε; –
ΒΙΟ.ΜΕ. – Πανελλαδικό διήμερο αγώνα & αλληλεγγύης 11-12 Μάη
Για την εναλλακτική οικονομία*
*το παρόν κείμενο είναι αποτέλεσμα συλλογικής εργασίας, και αποτέλεσε εισήγηση της ΕΣΕ-Θεσσαλονίκης στην τελευταία πανελλήνια συνδιάσκεψη της ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΚΗΣ ΣΥΝΔΙΚΑΛΙΣΤΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ για τα εγχειρήματα εναλλακτικής οικονομίας.
Το κείμενο δημοσιοποιείται κατόπιν συνεννόησης με την τοπική της ΕΣΕ στην Θεσσαλονίκη
Η καταναλωτική κρίση που συνεχίζεται για χρόνια παρουσιάζει τον καπιταλισμό άρρωστο και αδύναμο έτοιμο να πέσει σαν “ώριμο φρούτο”. Η έκρηξη της ανεργίας και η ραγδαία υποτίμηση της εργασιακής δύναμης στο Δυτικό Κόσμο φαίνονται ως ένα σημείο καμπής της ιστορίας χωρίς επιστροφή, που μόλις το περάσουμε ο κόσμος μας θα μετασχηματιστεί σε κάτι νέο, αλλάζοντας αυτόματα παράδειγμα. Αυτή η αίσθηση δεν είναι καθόλου παράξενη για όλους εμάς που μεγαλώσαμε με την εντύπωση της συνεχούς διόγκωσης της παραγωγής και της κατανάλωσης. Τώρα που η γη κινείται κάτω από τα πόδια μας ακόμη και οι λιγότερο γνώριμες πριν από μερικά χρόνια επιλογές, φαίνονται φυσικές απαντήσεις στην εξαθλίωση που προμηνύεται. Αρχίζουν να εμφανίζονται εκτεταμένα πειραματισμοί που άλλοι λιγότερο και άλλοι περισσότερο τείνουν να υπερβούν το καθιερωμένο οικονομικό μοντέλο που καταρρέει. Σε γενικές γραμμές θα μπορούσαμε να κατατάξουμε τα εγχειρήματα αυτά σε τρεις μεγάλες κατηγορίες, την αλληλέγγυα οικονομία, τις συνεταιριστικές κοοπερατίβες και την κατάληψη και αυτοδιαχείριση των μέσων παραγωγής. Το μόνο που φαίνεται πλέον να μένει είναι η ένταξή μας σε αυτά τα εγχειρήματα μέχρι την πλήρη κατάρρευση του καπιταλισμού. Το πρόβλημα είναι πως παρά τον προοδευτικό τους χαρακτήρα οι πειραματισμοί αυτοί δεν θεωρούμε πως αρκούν από μόνοι τους για την κοινωνική αλλαγή, τόσο γιατί μπορούν να υπάρξουν αδυναμίες και μερικότητες εντός των εγχειρημάτων, όσο και γιατί τελικά θα είναι αναγκαίο να αντιπαρατεθούν στο Κράτος και το Κεφάλαιο. Μπορούν όμως να δώσουν μία χρήσιμη ώθηση στον πόλεμο εναντίον του καπιταλισμού.
Η “αλληλέγγυα οικονομία” είναι ένας γενικός ορισμός που περιλαμβάνει πολλές διαφορετικές μεταξύ τους σχέσεις. Μία πτυχή της είναι τα δίκτυα ανταλλαγής προϊόντων και υπηρεσιών, μία άλλη η διάθεση προϊόντων χωρίς μεσάζοντες αλλά και η προώθηση προϊόντων από τις εξεγερμένες Ζαπατίστικες κοινότητες . Κάθε εκδοχή της αποτελεί διαφορετικές μορφές σχέσεων που μπορούν όμως να τέμνονται μεταξύ τους ή με κάποιο άλλο εναλλακτικό εγχείρημα. Οι πολλές διαφορετικές μορφές της αλληλέγγυας οικονομίας και η σύνδεσή τους ή όχι κάθε φορά με κάποια άλλη προσπάθεια της δίνει περισσότερο ή λιγότερο ριζοσπαστικό τόνο. Τα δίκτυα ανταλλαγής υπηρεσιών και προϊόντων είναι εκ των προτέρων καταδικασμένα να λειτουργούν συμπληρωματικά στην οικονομική ζωή των εργαζομένων, στο περιθώριο της κύριας απασχόλησής τους, αφού δεν έχουν τη δύναμη να αντικαταστήσουν την αγορά ούτε να εγγυηθούν τη συνέχεια και αξιοπιστία τους. Και αφού η δουλειά είναι αυτή που καθορίζει τη ζωή των εργαζομένων όσο περνάει ο καιρός και οι ώρες εργασίας αυξάνουν, οι μισθοί μειώνονται και το άγχος της επιβίωσης δυναμώνει, ο πειραματισμός αυτός εγκαταλείπεται από πολλούς που δεν έχουν πια το χρόνο και τη δύναμη να συνεχίσουν να εργάζονται με ένα εναλλακτικό τρόπο πέρα από την κύρια απασχόλησή τους. Ο στόχος των δικτύων ανταλλαγής ήταν η δημιουργία κοινοτήτων που θα απαγκιστρώνονταν από το νόμισμα γεγονός που δημιουργούσε το πλεονέκτημα ότι λόγω της πρόσωπο με πρόσωπο επαφής όσων προσέφεραν εργασία απέκλειε ως ένα βαθμό τη δυνατότητα να λειτουργεί εντός του δικτύου κάποιος σαν αφεντικό που ιδιοποιείται την εργασία των υπολοίπων. Η υποχώρηση των δικτύων ανταλλαγής προϊόντων και υπηρεσιών έδωσε ώθηση σε μία άλλη μορφή απόπειρας δημιουργίας μίας εναλλακτικής αγοράς, αυτή των παζαριών χωρίς μεσάζοντες. Αυτή τη φορά τα παζάρια δεν αρνούνται την εγχρήματη οικονομία, αλλά προσπαθούν απλώς να φέρουν σε άμεση επικοινωνία τον καταναλωτή, που αγοράζει με χρήματα τα προϊόντα, με τον παραγωγό μικραίνοντας απλά την αλυσίδα των εμπόρων που μεσολαβούν ανάμεσα στους δύο και έτσι δεν έρχεται καθόλου σε αντίθεση με το κυρίαρχο οικονομικό μοντέλο. Η εκμετάλλευση των εργαζομένων από τα αφεντικά δεν προκύπτει από το ότι κάποιος μπορεί να αγοράσει ένα προϊόν σε χαμηλή τιμή και να το πουλήσει ακριβότερα, αλλά στην ίδια τη μισθωτή σχέση, που καθορίζει πως οτιδήποτε παράγεται από τον εργαζόμενο δεν ανήκει στον ίδιο αλλά στο αφεντικό του. Τα παζάρια αυτά δίνοντας έμφαση στο αν υπάρχουν ή όχι μεσάζοντες, αφήνουν έξω από την κουβέντα τους όρους εργασίας πίσω από τα προϊόντα των πάγκων τους. Ωστόσο τα δίκτυα που δημιουργούνται στη βάση της “αλληλέγγυας οικονομίας” είναι δυνατό να χρησιμοποιηθούν για τη διοχέτευση προϊόντων κατειλημμένων εργοστασίων και εξεγερμένων κοινοτήτων που η νομότυπη αγορά αποκλείει.
Σε αντίθεση με την αλληλέγγυα οικονομία οι σχέσεις εκμετάλλευσης αμφισβητούνται στις κοοπερατίβες και τις καταλήψεις εργοστασίων. Με αυτό τον τρόπο οι εργαζόμενοι λειτουργούν άμεσα χωρίς αφεντικά, θέτοντας σε αμφισβήτηση τη μισθωτή σχέση. Οι κοοπερατίβες βιοποριστικού χαρακτήρα χωρίς απασχόληση εργαζομένων αποτελούν μία αξιόλογη προσωπική λύση, αλλά στη βάση που έχουν αναπτυχθεί πρόσφατα ακριβώς σε αυτό το κομμάτι περιορίζεται ο προοδευτικός τους χαρακτήρας. Είναι μία λύση που δεν προσφέρεται για το σύνολο της κοινωνίας αφού απαιτεί κεφάλαιο έστω και μικρό. Οι κοοπερατίβες δεν συγκρούονται ευθέως με τις σχέσεις εκμετάλλευσης αλλά τις παρακάμπτουν. Παρά το ότι αποτελούν ένα παράδειγμα που μπορεί να αποδείξει ότι οι εργαζόμενοι μπορούν να συνεργαστούν αποτελεσματικά χωρίς αφεντικά, συνεχίζουν να είναι ενταγμένες σε μία αγορά που η ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής είναι ο κανόνας. Οι εργαζόμενοι είναι κοινωνικά αποκλεισμένοι γιατί είναι αναγκασμένοι να νοικιάζουν τους εαυτούς τους με αντάλλαγμα την καθημερινή τους επιβίωση. Είναι φανερό πώς το κυνήγι της επιβίωσης δεν είναι αρκετό για να τους επιτρέψει να αγοράσουν τα μέσα παραγωγής από τα αφεντικά τους. Επιπλέον όσο συνεχίζεται η συστηματική υποβάθμιση της ζωής των εργαζομένων, αργά ή γρήγορα, το πρόβλημα θα χτυπήσει και την πόρτα των κοοπερατιβών. Η εξαθλίωση όσων δουλεύουν είναι αυτή που εξασφαλίζει την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων. Είναι εύκολο να συμπεράνει κανείς πως όσο δεν υπάρχει ουσιαστική σύγκρουση στους χώρους δουλειάς αν τα μέλη μίας κοοπερατίβας δεν ακολουθήσουν και τα ίδια την υποβάθμιση της ζωής των εργαζομένων θα οδηγηθούν στο κλείσιμο εξαιτίας του ανταγωνισμού. Από την άλλη η κατάληψη των μέσων παραγωγής και η αυτοδιαχείριση τους δεν συναντά τους περιορισμούς των κοοπερατιβών όσον αφορά στην κατοχή κεφαλαίου και είναι μία επιθετική μορφή διεκδίκησης των εργαζομένων που αν υιοθετηθεί σε μαζική κλίμακα μπορεί να συμπεριλάβει το σύνολο του κόσμου της εργασίας. Ακόμη και αν οι καταλήψεις έχουν να αντιμετωπίσουν τον ανταγωνισμό των επιχειρήσεων, αποτελούν φόβητρο για τα αφεντικά και συμβολικό παράδειγμα για τους άλλους εργαζόμενους. Με αυτό τον τρόπο μπορούν να ανακόψουν της εργοδοτική επιθετικότητα και να ευνοήσουν τις κινητοποιήσεις. Ουσιαστικό για να γίνει κάτι τέτοιο είναι η κατάληψη των μέσων παραγωγής να γίνει σε μαζικό επίπεδο κάτι που δεν είναι εφικτό σε συνθήκες αστικής νομιμότητας.
Όσο και να ασθενούν οι οικονομικοί δείκτες το Κράτος εξοπλίζεται διαρκώς υλικά και νομικά εναντίων του κόσμου της εργασίας, ενώ οι μαφίες με ναζιστικό ή όχι προσωπείο συμπληρώνουν τη βία του Κράτους όταν αυτή δεν μπορεί να δικαιολογηθεί ούτε καν στις δικαστικές αίθουσες. Η επικράτηση του καπιταλισμού βασίστηκε στη συστηματική περιθωριοποίηση συγκεκριμένων κοινωνικών ομάδων και η συντήρησή του οργανώθηκε από την κρατική βία. Όσοι ωφελούνται από την ύπαρξη του καπιταλισμού δεν πρόκειται να παραδοθούν αμαχητί βλέποντας την κατάρρευση της αγοράς. Αντίθετα είναι αποφασισμένοι να οδηγήσουν την κοινωνία στα όρια της επιβίωσής της για να διασφαλίσουν τα προνόμιά τους. Για εμάς η αποτελεσματική απάντηση στις προκλήσεις του Κράτους και του Κεφαλαίου είναι η οργάνωση του κόσμου της εργασίας σε ένα επαναστατικό συνδικάτο που θα είναι ικανό να οργανώσει την αλληλεγγύη μεταξύ των εργαζομένων, να προωθήσει την κατάληψη των μέσων παραγωγής και να σταθεί απέναντι στη βία του Κράτους και των φασιστών. Μόνο μία ένωση εργαζομένων που να μπορεί να συμπεριλάβει ένα σημαντικό μέρος του κόσμου της δουλειάς, είναι σε θέση να πάρει την παραγωγή στα χέρια της και να δημιουργήσει στο εσωτερικό της τις σχέσεις που θα αντικαταστήσουν τον παλιό κόσμο που καταρρέει. Γι’ αυτό και για μας οι ενώσεις των εργαζομένων πρέπει να θεμελιώνονται στην ισότητα και την αλληλεγγύη, να λειτουργούν αυτόνομα και ανεξάρτητα χωρίς καθοδήγηση που τις μετατρέπει σε νεκρά εκτελεστικά όργανα.
Ανακτημένες Επιχειρήσεις της Αργεντινής: Πως οι εργαζόμενοι έχουν δημιουργήσει ένα νέο μοντέλο οικονομικής δραστηριότητας
Την Παρασκευή έγινε η παρουσίαση της 4ης Πανεθνικής Έρευνας για τις Ανακτημένες Επιχειρήσεις στην Αργεντινή, από το πρόγραμμα “Ανοιχτή Σχολή” της Σχολής Φιλοσοφίας και Λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου του Μπουένος Άιρες. Η τελετή έγινε στο ξενοδοχείο Bauen, στη διασταύρωση των οδών Callao και Corrientes, όπου γιορτάστηκε και η ενδέκατη επέτειος της κατάληψης του ξενοδοχείου από τους εργαζόμενους. Η επέτειος συνέπεσε επίσης με τη δημοσιοποίηση δικαστικής εντολής, η οποία δίνει στους εργαζόμενους 30 ημέρες για να εκκενώσουν το ξενοδοχείο.
Η ιστορία του Bauen θα μπορούσε να διαβαστεί επίσης ως μια παραβολή για την άνοδο, τη στασιμότητα και την κατακόρυφη πτώση του νεοφιλελευθερισμού. Ο Marcelo Iurcovich το έκτισε το 1978 με ένα δάνειο από την Εθνική Τράπεζα Ανάπτυξης (BANADE) μέσω της “Ανεξάρτητης Αρχής του Μουντιάλ 78”, ενός οργανισμού φτιαγμένου απ’ τη δικτατορία για τη χρηματοδότηση έργων του Παγκόσμιου Κύπελλου Ποδοσφαίρου. Το διάταγμα 1261/77 απέκλειε την διαφάνεια στη διοίκησή του οργανισμού, και για αυτό μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει λογιστική αποτίμηση των οικονομικών του Μουντιάλ του 1978. Ο Iurcovich έκτισε το ξενοδοχείο χωρίς να βάλει καθόλου χρήματα από την τσέπη του, και ποτέ δεν επέστρεψε καν την πρώτη δόση του δανείου.
Η δεκαετία του ’80 ήταν η χρυσή εποχή του Bauen: μετά τον πύργο στην οδό Callao, ο Iurcovich έκτισε τη σουίτα Bauen από πίσω, στην οδό Corrientes. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’90, το ξενοδοχείο φιλοξένησε συνεδριάσεις του Περονισμού καθώς και διάφορες τελετές μετά την επανεκλογή του Κάρλος Μένεμ το 1995. “Κατά τη διάρκεια της ιστορίας του ως εταιρεία του κεφαλαίου με τον Iurcovich, το ξενοδοχείο Bauen ήταν το ξενοδοχείο των ελίτ. Μετά τη εργασιακή διαμάχη, μετατρέπεται στο αντίθετο του: είναι το σπίτι του λαού. Δεν υπάρχει συνέλευση του κόσμου της εργασίας ή της κοινωνικής οικονομίας που να μην έχει περάσει από εδώ», λέει ο Federico Tonarelli, εργαζόμενος στο Bauen και πρώην πρόεδρος του συνεταιρισμού που το διαχειρίζεται. Επιπλέον, κάθε χρόνο, το ετήσιο φεστιβάλ τατουάζ, το μεγαλύτερο στη Λατινική Αμερική, γίνεται στο χώρο του ξενοδοχείου, ενώ πέρυσι έγινε και η εκλογή της Μις Τρανς (http://bit.ly/1dgM6yH).
Το μεγαλείο του Bauen αρχίζει να φθίνει κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’90: η διαδικασία ανοίγματος της αγοράς επιτρέπει στις νέες διεθνείς αλυσίδες ξενοδοχείων να εκτοπίσουν τον ανταγωνισμό. Το 1997, η Χιλιανή επιχείρηση Solari αποφασίζει να αγοράσει το ξενοδοχείο για 12 εκατ. δολάρια και αρχίζει να το διαχειρίζεται, αν και τελικά πληρώνει μόνο τη πρώτη δόση των 4 εκατ. ευρώ. Στο μεταξύ, ο Iurcovich δημιούργεί μια νέα επιχείρηση, Mercoteles, η οποία αρχικά διοικείται από τον κουνιάδο του (ενω τώρα πλέον διοικείται από τον γιο του). Λίγες μέρες αφού δημιουργήθηκε, η Mercotel αγόρασε το Bauen: Ο Iurcovich πούλησε το ξενοδοχείο στον εαυτό του, ενώ η Solari κατέρρευσε, οδηγούμενη σε χρεοκοπία το 2001, κλείνοντας το ξενοδοχείο και απολύοντας τους 80 εναπομείναντες εργαζόμενους μετά από μια μακρά διαδικασία εκκένωσης. Έτσι αρχίζει η νομική διαμάχη για την κυριότητα του ακινήτου η οποία συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
Η χώρα στις φλόγες
Τίποτα από τα παραπάνω δεν είναι παράξενα για τη γενικότερη κοινωνικό/οικονομική κατάσταση της χώρας εκείνη την εποχή: οι εργάτες του Bauen δεν ήταν οι μόνοι που δεν είχαν καμία πηγή εισοδήματος. 30 από αυτούς αρχίζουν να δημιουργούν σχέσεις με το αναδυόμενο κίνημα των ανακτημένων επιχειρήσεων, ενθαρρύνονται από την εταιρία γραφικών τεχνών Chilavert, και σχηματίζουν έτσι συνεταιρισμό για να ανακτήσουν το ξενοδοχείο. Ο ακαδημαϊκός Andrés Ruggeri παρακολουθεί από κοντά το κίνημα των ανακτημένων επιχειρήσεων από την αρχή του το 2002, οπότε και ιδρύθηκε το πρόγραμμα “Ανοιχτή Σχολή” το οποίο συντονίζει. Ο Ruggeri μας λέει ότι «στη αρχή το πρόγραμμα μας δεν είχε ένα σαφή στόχο. Η ιδέα ήταν να συνεργαστεί με τα κοινωνικά κινήματα της εποχής: τους πικετοφόρους, τις λαϊκές συνελεύσεις, όχι μόνο τα ανακτημένα εργοστάσια. Πολύ γρήγορα όμως αναπτύξαμε μια καλή σχέση με την IMPA και είδαμε το δυναμικό αυτών των εταιρειών. Ποιο ήταν αυτό το δυναμικό; Ο ‘εργαζόμενος’, που ως υποκείμενο είχε ηττηθεί και απουσίαζε από τους αγώνες στη δεκαετία του ’90. Επρόκειτο για την επιστροφή των βιομηχανικών εργατών, των κλασσικών εργαζομένων. Γι’ αυτό επικεντρωσαμε το ενδιαφέρον μας σε αυτούς”, λέει ο Ruggeri. Μία από τις πολλές δραστηριότητες του προγράμματος (για το οποίο μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα εδώ: http://bit.ly/1d8ftYD) είναι η έρευνα πάνω στις ανακτημένες επιχειρήσεις.
Οι μελέτες αυτές δείχνουν μια ανάπτυξη του κινήματος. Το 2001 υπήρχαν 36 ανακτημένες επιχειρήσεις καταγεγραμμένες σε ολόκληρη τη χώρα. Το 2004 είχαν γίνει 163 ενώ το 2010 υπήρχαν 247. Αυτή τη στιγμή είναι περίπου 311 και απασχολούν 13.500 εργαζόμενους συνολικά. Γιατί ο αριθμός τους συνέχισε να αυξάνεται μετά το τέλος της κρίσης; Ο Ruggeri λέει, “οι ανακτημένες επιχειρήσεις έχουν ήδη αποδείξει τη βιωσιμότητα τους: εκπληρούν το βασικό τους στόχο, που είναι να διατηρηθούν οι θέσεις εργασίας, και πολλές φορές καταφέρνουν ακόμα περισσότερα. Επιπλέον, παρόλο που η κρίση ξεπεράστηκε, οι εταιρείες συνεχίζουν να χρεοκοπούν: είναι κάτι φυσιολογικό για το καπιταλιστικό σύστημα. Η διαφορά πλέον είναι ότι οι εργαζόμενοι έχουν υιοθετήσει την ανάκτηση και αυτοδιαχείριση των επιχειρήσεων ως ένα αποτελεσματικό εργαλείο και μια πιθανή διέξοδο. Αυτό είναι κάτι που τις προηγούμενες δεκαετίες δεν αποτελούσε μέρος του οικονομικού και ιδεολογικού μας ορίζοντα”.
Ανάμεσα σε αυτές τις εταιρίες βρίσκει κανείς όλες τις δραστηριότητες. Οι περισσότερες ανακτημένες επιχειρήσεις είναι μεταλλουργικές, αν και η αναλογία τους μειώνεται: σήμερα είναι 61, που αποτελούν σχεδόν το 20 % του συνόλου. Αλλά υπάρχουν και δύο ναυπηγεία, 31 εταιρίες γραφικών τεχνών (οι οποίες συσπειρώνονται στην ομοσπονδία “Δίκτυο Συνεταιριστικών Τυπογραφείων”), 26 υφαντουργικές, ακόμη και μέσα μαζικής ενημέρωσης, κέντρα υγείας, εταιρίες ψύξης και ένα ορυχείο.
Και τώρα, ποιος μπορεί να μας βοηθήσει;
Η παρουσίαση των αποτελεσμάτων της μελέτης έγινε στη Σάλα Bolivar: αυτή είναι μόνο μία από τις 6 που έχει το ξενοδοχείο, επιπλέον από το αμφιθέατρο, τα 220 δωμάτια (εκ των οποίων τα 170 βρίσκονται σε λειτουργία), το μπαρ, την πισίνα και το σολάριουμ (τα δύο τελευταία ακόμη δεν έχουν ξανανοίξει). Ο αγώνας του Bauen για αυτοδιαχείριση αντανακλάται στην λειτουργία του. Το ξενοδοχείο δεν κλείνει ποτέ και οι 130 εργαζόμενοι του χωρίζονται σε τρεις βάρδιες. Παίρνουν τις σημαντικές αποφάσεις στις συνελεύσεις, και τις λιγότερο σημαντικές τις παίρνει ο υπεύθυνος κάθε τομέα, που επιλέγεται με γνώμονα την εμπειρία του στη συγκεκριμένη θέση εργασίας και το σεβασμό που οι συνάδελφοι του έχουν για αυτόν. Πώς μοιράζονται τα κέρδη του ξενοδοχείου; Ο Federico λέει ότι “ενώ ορισμένες ανακτημένες επιχειρήσεις αποφασίζουν ότι όλοι οι εργαζόμενοι αμείβονται ακριβώς το ίδιο, εμείς θεωρούμε ότι υπάρχουν θέσεις ευθύνης που αξίζουν καλύτερή αμοιβή. Ωστόσο, στον ιδιωτικό τομέα η ψαλίδα είναι πολύ μεγαλύτερη: η μισθολογική διαφορά μεταξύ ενός διευθυντή και ενός ασκούμενου μπορεί να είναι 10 προς 1, ενώ εδώ είναι 3 προς 1 στην καλύτερη περίπτωση. Προφανώς υπάρχει και μια οικονομική αναγνώριση για τους συντρόφους που κατέλαβαν το εργοστάσιο το 2003, γιατί χωρίς αυτούς δεν θα ήμασταν εδώ.”
Η προηγούμενη απόφαση δικαστηρίου, το 2007, υπεγράφη από την δικαστή του εμπορικού δικαίου Paula Hualde. Αποφάσισε ότι το ξενοδοχείο ανήκει στην αλυσίδα Mercoteles και απαίτησε την εκκένωση του από τους εργαζομένους σε 30 ημέρες. Την ημερομηνία της οριστικής εκκένωσης οργανώθηκε μία συναυλία με 4000 παρευρισκόμενους μπροστα στην είσοδο του ξενοδοχείου, για να αποτραπεί μία πράξη που τελικά ποτέ δεν ευοδώθηκε. Ο δικαστικός μαραθώνιος των εργαζομένων συνεχίστηκε: προσπάθησαν να ασκήσουν έφεση κατά της απόφασης, αλλά το 2009 το Εμπορικό Επιμελητήριο επιβεβαίωσε την ιδιοκτησία της Mercoteles. Παρουσίασαν μια καταγγελία στο Ανώτατο Δικαστήριο, η οποία απορρίφθηκε το 2012, αφού υπήρχε ήδη δεδικασμένο. Ως τελευταία επιλογή, κατέθεσαν μια ποινική καταγγελία κατά του Iurcovich και ζήτησαν από τη δικαστή Hualde να αυτοανακηρυχθεί αναρμόδια, αφού η ίδια είχε δικάσει και την υπόθεση πτώχευσης της εταιρίας Solari, και να διαβιβάσει την υπόθεση στο Ομοσπονδιακό Ποινικό Δικαστήριο. Η δικαστής ποτέ δεν ανακηρύχθηκε αναρμόδια, αλλά ανέστειλε την εντολή εκκένωσης. Το 2013 η ποινική υπόθεση παραγράφηκε: η δικαστής Hualde θα πρέπει να εκτελέσει και πάλι την απόφαση του 2007. Έτσι, δόθηκε χτες στη δημοσιότητα ένα διάταγμα που -και πάλι- ορίζει ότι οι εργαζόμενοι έχουν 30 ημέρες για να εκκενώσουν το χώρο.
Απαλλοτρίωση;
«Μέσα στα πλαίσια του νόμου δεν μας μένει καμία εναλλακτική λύση. Η τελική απόφαση είναι ξεκάθαρη: για τη δικαιοσύνη, το ξενοδοχείο ανήκει στη Mercoteles και η δικαστής επιδιώκει να κλείσει μια επιτυχημένη εταιρεία με 130 εργαζόμενους: Αυτό που συμβαίνει είναι στα όρια της τρέλας. Αυτή η κατάσταση μόνο πολιτικά μπορεί να επιλυθεί, αλλά δεν βλέπουμε καμία πολιτική βούληση στο Κογκρέσο», λέει ο Federico. Το τελευταίο σχέδιο νομού για να απαλλοτριωθεί το ξενοδοχείο προς όφελος των εργαζομένων παρουσιάστηκε το 2012, και δεν βρήκε μεγάλη απήχηση μέσα στο κοινοβούλιο. “Εμείς υποστηρίζουμε ότι αν το κράτος κάνει απαιτητά τα χρέη που συνήφθηκαν από τον Iurcovich για την κατασκευή του Bauen, το ξενοδοχείο ανήκει στο κράτος. Και εμείς δεν θέλουμε το κράτος να μας το χαρίσει: να καθίσουμε να βρούμε μια λύση, είτε να το νοικιάσουμε, είτε να μας το παραχωρήσει προσωρινά, είτε να πάρουμε ένα δάνειο, ένα δάνειο για 20 χρόνια για να αγοράσουμε το ακίνητο.”“Η δικαστής Hualde γνωρίζει ότι η κατάσταση είναι περίπλοκη, και το 2012, μας προσκάλεσε σε μία ακροαματική διαδικασία συμβιβασμού με την Mercoteles. Εκεί ο Iurcovich πρότεινε να μας προσλάβει όλους και πάλι, το οποίο είναι για γέλια αν αναλογιστούμε όλα όσα έχουν συμβεί.”
Η έκθεση της “Ανοιχτής Σχολής” αποκαλύπτει το νομικό καθεστώς των ανακτημένων επιχειρήσεων με βάση ένα δείγμα που περιλαμβάνει 31 από αυτές. Το ξενοδοχείο Bauen αποτελεί μέρος του 25,8% των επιχειρήσεων που έχουν καταθέσει πρόταση απαλλοτρίωσης στο κοινοβούλιο και περιμένουν να εγκριθεί. Οι προοπτικές δεν είναι ενθαρρυντικές : μόνο στο 16% των περιπτώσεων η ιδιοκτησία απαλλοτριώθηκε υπέρ των εργαζομένων, σε ένα 9,7% έχουν άδεια από το πτωχευτικό δικαστήριο για να εργάζονται προσωρινά και ένα 16% λειτουργεί με το χώρο παραγωγής κατειλημμένο.
Ο Ruggeri υποστηρίζει ότι αυτή η νομική επισφάλεια “είναι το κύριο μειονέκτημα των ανακτημένων επιχειρήσεων. Δεν έχουν την κυριότητα της εταιρίας, ούτε και πρόσβαση σε δάνεια, και βρίσκονται σε διαμάχη με τους πρώην ιδιοκτήτες. Ούτε βέβαια έχουν στην διάθεση τους κεφάλαιο: αυτό που έχουν είναι παλιά ή κατεστραμμένα μηχανήματα και εγκαταστάσεις, και βεβαίως το εργατικό δυναμικό. Επιπλέον, το διοικητικό, τεχνικό ή εμπορικό προσωπικό συχνά είναι το πρώτο κομμάτι των εργαζομένων που εγκαταλείπει τον αγώνα, αφού είναι πιο εύκολο να βρουν δουλειά αλλού. Σε αυτή την περίπτωση, όσοι έχουν απομείνει πρέπει να αποκτήσουν νέες δεξιότητες που πιθανόν δεν φαντάζονταν καν ότι υπήρχαν, γιατί ήταν εκτός του αντικειμένου τους. Από την άλλη, οι πιο ενοχλητικές πτυχές της εργασίας εξαφανίζονται: η εκμετάλλευση, η κακοποίηση. Ανακτάται η αξιοπρέπεια της εργασίας. Αλλάζει ο ρυθμός και το εργασιακό κλίμα. Οι εισπράξεις σταματάνε να προορίζονται αποκλειστικά για τη συσσώρευση κεφαλαίου και την ευημερία του αφεντικού, και έτσι μπορεί να γίνεται καλύτερη διανομή. Αναστρέφεται αυτή η επιχειρηματική λογική της παραγωγής πλεονάσματος με κάθε θυσία, και εμφανίζονται τα ανθρώπινα στοιχεία: Αναδύεται μια αίσθηση αλληλεγγύης, την οποία μπορεί να αντιληφθεί κανείς παρατηρώντας τον μεγάλο αριθμό πολιτιστικών κέντρων και λαϊκών σχολείων που λειτουργούν μέσα στις ανακτημένες επιχειρήσεις”.
Άρθρο: Martin Cortes
http://www.infojusnoticias.gov.ar/nacionales/empresas-recuperadas-informe-de-situacion-y-orden-de-desalojo-contra-el-bauen-3542.html
Μετάφραση: Θοδωρής Καρυώτης
http://www.autonomias.net/2014/03/4-bauen.html
Αυτόνομο Στέκι – Γενέθλια της Συλλογικής Κουζίνας και Εκδήλωση για τον ένα χρόνο Εργατικής Αυτοδιαχείρισης στη ΒΙΟ.ΜΕ, Τετάρτη, 19/03,
Η Συλλογική Κουζίνα της Τετάρτης γίνεται 5 χρονών!
Μαγειρεύουμε από τις 14:30 και τρώμε κατά τις 17:30.
Στις 20:00 ακολουθεί Εκδήλωση- Ενημέρωση για τον ένα χρόνο Εργατικής Αυτοδιαχείρισης στη ΒΙΟ.ΜΕ με παράλληλη διάθεση προϊόντων
και κλείνουμε με Μουσικό Καφενείο “η εργατική τάξη στο rock”.
ΒΙΟ.Μ.Ε./ Θεσσαλονίκη – Συγκέντρωση έξω από τα δικαστήρια όπου εκδικάζεται η προσφυγή των εργαζομένων εναντίον της εταιρείας
Πορεία από το Μετρό προς το Πράκτικερ Αιγάλεω, Σάββατο 1 Μάρτη 11πμ
Στις 3 Φλεβάρη ο Στέφανος Βαλαβάνης, υπάλληλος της εταιρίας ΠΡΑΚΤΙΚΕΡ στο Αιγάλεω, αυτοκτονεί στο σπίτι του. Δύο μόλις μέρες πριν η εταιρία τον έχει αναγκάσει σε «οικειοθελή» παραίτηση προκειμένου να μην του καταβάλει αποζημίωση. Τα αφεντικά σκυλεύουν τον αυτόχειρα, οι ρουφιάνοι συνεχίζουν «να κάνουν τη δουλειά τους», το σωματείο νίπτει τας χείρας του και οι συνάδελφοί του σκύβουν πιο πολύ το κεφάλι για να μην έχουν την ίδια τύχη. Οι άνθρωποι σα τον Στέφανο πληθαίνουν όλο και περισσότερο. Κι αφήνουν τη φροντίδα της μνήμης και της εκδίκησής τους σε όσους δεν σκύβουν το κεφάλι.
Ας είμαστε λοιπόν συνεπείς.
Σάββατο 1 Μάρτη στις 11πμ
Συγκέντρωση στο Μετρό Αιγάλεω και πορεία στο Πράκτικερ
Η εργατική αυτοδιαχείριση στη Βενεζουέλα και ο Αυτοδιαχειριζόμενος Συνεταιρισμός Cecosesola
Η Σεκοσεσόλα (Cecosesola – Central de Cooperativas de Servicios Sociales del Estado Lara), το Κέντρο των Συνεταιρισμών Κοινωνικών Υπηρεσιών του κρατιδίου της Λάρα στην Βενεζουέλα, είναι ένα δίκτυο 52 αυτονόμων και αυτοδιαχειριζόμενων συνεταιρισμών που επικεντρώνεται κυρίως στην παραγωγή τροφίμων, παρέχοντας επίσης ιατρικές και χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες στα πάνω από 20.000 μέλη του και την κοινότητα.
Το δίκτυο περιλαμβάνει αγροτικούς συνεταιρισμούς οικολογικής αλλά και συμβατικής καλλιέργειας. Αποτελείται επίσης από επιχειρήσεις επεξεργασίας τροφίμων, που παράγουν μεταξύ άλλων γλυκά, μαρμελάδες, σάλτσες, ζυμαρικά και ψωμί. Όπως στην περίπτωση του συνεταιρισμού γυναικών με το όνομα «8 Μαρτίου», στις περισσότερες από αυτές τις αυτοδιαχειριζόμενες επιχειρήσεις επεξεργασίας τροφίμων εργάζονται κυρίως γυναίκες. Τα προϊόντα μεταφέρονται κάθε Σαββατοκύριακο απευθείας στα κοινοτικά παζάρια της Σεκοσεσόλα, στα οποία επίσης πωλούνται βασικά προϊόντα μαζικής παραγωγής. Καθώς δεν υπάρχουν μεσάζοντες, οι τιμές βρίσκονται κάτω από το μέσο όρο της αγοράς, ευνοώντας έτσι ιδιαίτερα τους κάτοικους στις φτωχές γειτονιές της περιοχής.
Ίσες αμοιβές, κυκλικός καταμερισμός εργασίας
Ακόμη, οι συνεταιρισμοί έχουν καταφέρει να εξασφαλίσουν πολύ καλές αμοιβές σε σύγκριση με αυτούς που επικρατούν στην αγορά εργασίας. Στην Σεκοσεσόλα όλοι οι εργάτες λαμβάνουν την ίδια αμοιβή ανεξαρτήτως από το είδος της εργασίας τους, την οποία ωστόσο αποφεύγουν να αποκαλούν «μισθό» γιατί θυμίζει καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής και εργασίας. Προτιμούν αντίθετα την ονομασία «anticipo» (αντισίπο), δηλαδή το χρηματικό ποσό που παίρνουν κάθε βδομάδα που αποτελεί ένα ποσοστό από το αναμενόμενο κέρδος στο τέλος της χρονιάς. Επίσης, στον καταμερισμό εργασίας ακολουθούν μια κυκλική μέθοδο. Με την λογική αυτή, κάθε εργάτης πρέπει να κάνει κάθε είδος δουλειάς και κανείς δεν πρέπει να παραμένει στην ίδια απασχόληση σε όλη του την ζωή. Με αυτό τον τρόπο υπάρχει δίκαιη μοιρασιά της δουλειάς. Ένα άτομο μπορεί να δουλέψει μια περίοδο στο παζάρι, μετά στην κουζίνα, ως λογίστρια, ως καθαριστής, σαν αγρότης, στην μεταφορά κ.ο.κ.. Έτσι, ενισχύεται η ανταλλαγή εμπειριών και η κινητικότητα εργατών μεταξύ διαφορετικών συνεταιρισμών και τοποθεσιών.
Κάθε βδομάδα οι εργάτες συγκεντρώνονται σε συνελεύσεις διαχείρισης όπου συλλογικά και δημοκρατικά παίρνουν όλες τις αποφάσεις που αλλού συνήθως λαμβάνονται από αφεντικά και διοικητικά στελέχη. Βεβαίως, αυτή η διαδικασία πλατιάς συμμετοχής είναι πολύ χρονοβόρα, αλλά αντιμετωπίζεται ως μέρος της εργασίας και φυσικά ο χρόνος αυτός πληρώνεται σαν κανονική δουλειά.
Το πλεόνασμα που παράγεται στην αγροτική καλλιέργεια, την παραγωγή επεξεργασμένων τροφίμων και στα παζάρια, χρησιμοποιείται μεταξύ άλλων για τις κοινωνικές υπηρεσίες υγείας, τελετών και ταμιευτηρίου. Τα «κοινωνικά ταμιευτήρια» προσφέρουν δάνεια με χαμηλό επιτόκιο στους συνεταιρισμούς, στους εργάτες αλλά και σε απλούς πολίτες – με απόλυτη ανεξαρτησία από το κράτος και τις τράπεζες. Αυτό βοηθά τους συνεταιρισμούς να κάνουν επενδύσεις για μηχανές, συσκευές και άλλα απαραίτητα έξοδα. Σύμφωνα με τους εργάτες, τα ιδιωτικά δάνεια έχουν βοηθήσει ένα μεγάλο μέρος των μελών των συνεταιρισμών να καλυτερεύσουν το βιοτικό τους επίπεδο˙ για παράδειγμα, με την αγορά ενός διαμερίσματος όταν πια ένα δωμάτιο δεν είναι αρκετό για μια οικογένεια τριών γενιών.
Επεκτείνοντας το δίκτυο υγείας που αποτελείται από κοινοτικά κέντρα υγείας της γειτονιάς, η Σεκοσεσόλα εγκαινίασε το 2010 ένα μεγάλο νοσοκομείο στο Μπαρκισιμέτο, την πρωτεύουσα του κρατιδίου της Λάρα, στο που κατασκευάστηκε αποκλειστικά με δικά τους οικονομικά μέσα, χωρίς κρατικά ή τραπεζικά δάνεια. Εκεί παρέχονται υπηρεσίες συμβατικής αλλά και εναλλακτικής ιατρικής, όπως βελονισμός, υδροθεραπείες και άλλα.
Απόλυτη αυτονομία
Επειδή η Σεκοσεσόλα είναι ένα σπουδαίο παράδειγμα οικονομίας αλληλεγγύης με εργασιακές σχέσεις διαφορετικές από τις καπιταλιστικές, θα μπορούσε να εμπνεύσει εργάτες και στην Ελλάδα όπου η αναζήτηση και εφαρμογή εναλλακτικών δρόμων έχει γίνει απολύτως απαραίτητη. Θα άξιζε λοιπόν να μάθουμε κάποια πράγματα για το «μυστικό» της επιτυχίας της. Το κύριο μήνυμα είναι η απόλυτη απόρριψη επιδότησης από πολιτικούς, κόμματα, από το κράτος, τις τράπεζες, τις εταιρείες και ούτω καθεξής, με σκοπό την διαφύλαξη της οικονομικής τους ανεξαρτησίας. Ό,τι χρειαστεί πρέπει να παραχθεί και να δημιουργηθεί με τον κόπο της εργασίας. Σύμφωνα με τα μέλη της Σεκοσεσόλα, η αποδοχή οικονομικής βοήθειας μακροπρόθεσμα οδηγεί σχεδόν πάντα σε εξαρτήσεις και διαφθορά και γι’ αυτό πρέπει να αποφεύγεται.
Προσπάθειες αντιγραφής του μοντέλου της Σεκοσεσόλα σε άλλες χώρες απέτυχαν σχεδόν καθολικά λόγω εξωτερικών επιδοτήσεων από διεθνείς οργανισμούς και κρατικά ιδρύματα.
Αλλά και στην ίδια την Βενεζουέλα το κίνημα των συνεταιρισμών αντιμετώπισε πολλά προβλήματα λόγω των κατά τα άλλα καλοπροαίρετων μέτρων της κυβέρνησης. Το 2004, ο Τσάβες, θέλοντας να προωθήσει την «τρίτη οικονομική στήλη» των συνεταιρισμών -δίπλα στις κρατικές και ιδιωτικές επιχειρήσεις- ξεκίνησε ένα πρόγραμμα υποστήριξής τους. Λόγω των φορολογικών πλεονεκτημάτων και των φτηνών δανείων για τους συνεταιρισμούς, μέσα σε λίγα χρόνια εμφανίστηκαν από το πουθενά εκατοντάδες χιλιάδες υποτιθέμενοι συνεταιρισμοί. Μετά από μερικά χρόνια το μεγαλύτερο μέρος αυτών των νέων συνεταιρισμών έκλεισαν. Το σύστημα δεν λειτούργησε και οδήγησε στην διαφθορά. Οι λίγοι που παραμένουν ακόμη μέχρι σήμερα είναι βασικά καπιταλιστικές εταιρείες χρησιμοποιώντας σαν έμβλημα την κίτρινη σφραγίδα με τα τρία πράσινα έλατα -το διεθνές σύμβολο των συνεταιρισμών.
Η γέννηση της… ουτοπίας
Η Σεκοσεσόλα αντιθέτως πέρασε από μια διαδικασία σχηματισμού που διήρκησε πάνω από 40 χρόνια. Ξεκίνησαν το 1967 με ένα γραφείο τελετών και την υπηρεσία τοπικής μεταφοράς. Τα λεωφορεία αυτά καταστράφηκαν σε ένα σαμποτάζ υποκινούμενο από πολιτικούς που είδαν στον συνεταιρισμό αυτόν έναν πολιτικό κίνδυνο, καθώς λειτουργούσε καλύτερα από τις δημόσιες υπηρεσίες. Έτσι, ο συνεταιρισμός βρέθηκε ξαφνικά με ένα τεράστιο χρέος που έπρεπε με κάποιο τρόπο να πληρωθεί. Γι’ αυτό οδηγήθηκαν στην ιδέα των παζαριών και στην ενσωμάτωση αγροτικών συνεταιρισμών στο γενικό δίκτυο. Τελικά, μετά από 2 δεκαετίες σκληρής δουλειάς και χαμηλής έως ανύπαρκτης χρηματικής αποζημίωσης για τα μέλη, κατάφεραν να ξεπληρώσουν το σύνολο του χρέους, αυξάνοντας από εκεί και έπειτα τους μισθούς και την επένδυση σε κοινωνικές υπηρεσίες. Συνεπώς, χρειάζεται φοβερή υπομονή και επιμονή για την ολοκλήρωση τέτοιων έργων. Όπως είπε και ο πολιτειολόγος Τζον Χολογουέι, όταν επισκέφθηκε την Σεκοσεσόλα:
Η επανάσταση είναι μια σούπα που μπορεί να μαγειρευτεί μόνο σιγοβράζοντας.
Κατά την γνώμη των εργατών της Σεκοσεσόλα, η ελεημοσύνη και η φιλανθρωπία δεν αποτελεί διέξοδο από την φτώχεια. Έτσι, ένα από τα σλόγκαν τους βασίζεται στο κινέζικο ρητό που λέει ότι
αντί να δίνεις ψάρι στον φτωχό, καλύτερο είναι να τον μάθεις να ψαρεύει.
Εκείνοι όμως το επεκτείνουν αυτό και λένε πως
δεν φτάνει να διδάξεις το ψάρεμα σε κάποιον, αλλά πρέπει να ψαρεύουμε όλοι μαζί
και μέσα από την κοινή εμπειρία μαθαίνουν συλλογικά και προχωράνε. Πράγματι, οι σύντροφοι και συντρόφισσες μορφώνονται μέσα από την εργασία. Υπάρχουν αρκετοί που δεν έχουν τελειώσει ούτε το δημοτικό, ξεκίνησαν στο χωράφι ή στο παζάρι και τώρα ασκούν την δουλειά του λογιστή, έμαθαν να οδηγούν ή έγιναν βελονιστές.
Οι δυσκολίες
Βέβαια δεν είναι όλα ρόδινα ούτε στην «ουτοπία» της Σεκοσεσόλα. Ένα μεγάλο πρόβλημα παρουσιάζεται με την «αυτο-εκμετάλλευση». Οι εργάτες δουλεύουν πάρα πολύ με ελάχιστα διαλείμματα, άδειες και λίγα ρεπό που συχνά οδηγεί σε προβλήματα υγείας.
Κανείς δεν ομολογεί ότι χρειάζεται ξεκούραση μήπως φανεί στους συντρόφους ως τεμπελιά. Όταν δεν υπάρχει αφεντικό, όλοι οι εργάτες γίνονται τα μάτια ενός συλλογικού αφεντικού και η κοινωνική πίεση είναι αποτελεσματική στην επιβολή πειθαρχίας.
Τέτοιες κριτικές προβληματίζουν τις συνελεύσεις, οι οποίες προσπαθούν να βρουν λύσεις μέσα από χρονοβόρες συζητήσεις. Γι’ αυτό και η Σεκοσεσόλα δεν είναι μια στατική οργάνωση αλλά ένας δυναμικός οργανισμός που αλλάζει και εξελίσσεται συνεχώς, βεβαίως μέσα σε μεγάλα χρονικά διαστήματα, με αργό ρυθμό.
Αλλά θα μπορούσε γενικά να λειτουργήσει και διαφορετικά; Είναι δυνατή η ίδια απόδοση με λιγότερη δουλειά, λιγότερη πίεση και περισσότερες ελευθερίες; Θα μπορούσε να λειτουργήσει αυτό και στην Ευρώπη, όπου η ατομική ελευθερία είναι τόσο κεντρική;
Μπορούμε να μάθουμε πολλά από «τον Νότο». Ένα σημαντικό προτέρημα που έχει η Σεκοσεσόλα σε σχέση με ανάλογες δομές στην Ελλάδα, εκτός από μια γενικά πιο υποστηρικτική νομοθεσία, είναι ότι έχουν δημιουργήσει μια ολόκληρη αλυσίδα παραγωγής που τους ξελαφρώνει από μερικούς εξαναγκασμούς του καπιταλισμού, στον οποίο βεβαίως είναι ακόμα εκτεθειμένοι. Ο καπιταλιστικός ανταγωνισμός μπορεί να θέσει και εναλλακτικούς συνεταιρισμούς σε σοβαρό κίνδυνο εάν δεν λάβουν επαρκή μέτρα όπως, για παράδειγμα, την δημιουργία ενός δικτύου εμπορίας με όρους αλληλέγγυας οικονομίας.
Εφόσον η Ελλάδα περνάει μια περίοδο παρόμοια με τις εμπειρίες πολλών χωρών της Λατινικής Αμερικής στις δεκαετίες του ’80 και ’90, ίσως μπορούμε να μάθουμε από τους τρόπους αντίδρασης και τις διεξόδους δημιουργικών και ανυπότακτων εργατών, ώστε να μην ξεκινήσουμε κι εμείς από το μηδέν, να μην κάνουμε τα ίδια λάθη και να προσπαθήσουμε να εφαρμόσουμε ιδέες με τον δικό μας τρόπο που λειτούργησαν στο Μεξικό, στην Αργεντινή, στην Βολιβία… ή στην Βενεζουέλα, στην προσπάθεια της ενίσχυσης της εργατικής εξουσίας στην κοινωνία και του εργατικού και κοινωνικού ελέγχου στα μέσα παραγωγής.
Δαλιδά Ρεουβέν-Σεμία
μέλος της Επιτροπής Διεθνούς Αλληλεγγύης των I.W.W.